Trong nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung, vai trò của lãi suất ngân hàng rất mờ nhạt, luôn được quyết định bởi yếu tố chủ quan.Từ khi nước ta chuyển sang nền kinh tế thị trường có sự quản lí của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, Ngân hàng Nhà nước đã điều hành công cụ lãi suất hết sức phù hợp với các mục tiêu ngắn, trung và dài hạn và theo lộ trình can thiệp bằng quy định mang tính chất hành chính đến kiểm soát lãi suất trực tiếp rồi đến cơ chế lãi suất thoả thuận như ngày nay là một bước ngoặt lớn trong việc điều hành chính sách tiền tệ , tác động đến thị trường tài chính tiền tệ. Với cơ chế tự do hoá lãi suất, lãi suất mới thực sự là giá cả của tiền tệ, được hình thành chủ yếu do quan hệ cung cầu vốn trên thị trường .Đối với các ngân hàng thương mại, lãi suất còn là công cụ cạnh tranh trên thị trường tiền tệ. Cũng với cơ chế tự do hoá lãi suất như hiện nay, các ngân hàng thương mại có thể tự chủ trong định giá các sản phẩm ngân hàng, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh.Tuy nhiên do sự biến động thường xuyên của lãi suất và cuộc chạy đua lãi suất ngày càng gay gắt giữa các ngân hàng thương mại đang diễn ra hiện nay thì rủi ro lãi suất là điều không thể tránh khỏi. Để cho ngân hàng ngày càng hoạt động chất lượng hiệu quả thì việc quản trị rủi ro lãi suất luôn là vấn đề có ý nghĩa hết sức quan trọng, nhằm hạn chế tối đa những thiệt hại mà nó mang lại cho bản thân ngân hàng và cho toàn bộ nền kinh tế xã hội.Vậy làm thế nào để các ngân hàng phòng ngừa rủi ro này? Một trong những giải pháp hữu hiệu nhất đó chính là sử dụng công cụ chứng khoán phái sinh để phòng ngừa rủi ro lãi suất, các sản phẩm phái sinh đã xuất hiện từ rất lâu trên thế giới và ngày càng được ưa chuộng, tuy nhiên ở Việt Nam dường như các sản phẩm phái sinh còn rất mới mẻ và chỉ được một số ít các ngân hàng quan tâm sử dụng. Các sản phẩm phái sinh lãi suất thông dụng như hợp đồng kì hạn lãi suất, hợp đồng tương lai lãi suất, hợp đồng quyền chọn lãi suất và hợp đồng hoán đổi lãi suất mới chỉ được một số ít các ngân hàng thương mại trong nước cung cấp , và đối tượng khách hàng còn rất khiêm tốn.Hầu hết các ngân hàng chưa biết tận 2 dụng những ưu thế của các sản phẩm phái sinh để phòng ngừa rủi ro cho khách hàng và cho chính bản thân ngân hàng mình.Bởi vì đây là một lĩnh vực mới, phức tạp nhạy cảm đòi hỏi phải am hiểu thực tiễn đồng thời phải có cơ sở lí luận vững chắc và phù hợp với các hoạt động quản trị khác của ngân hàng trong một thể thống nhất.Với mục đích tìm hiểu về thực trạng sử dụng công cụ chứng khoán phái sinh để phòng ngừa rủi ro lãi suất và từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm góp phần đẩy mạnh việc ứng dụng các sản phẩm phái sinh tại các ngân hàng thương mại trong nước , góp phần hoàn thiện thị trường tài chính phái sinh nói chung ở Việt Nam nên em quyết định chọn đề tài : “ Thực trạng và giải pháp sử dụng các công cụ chứng khoán phái sinh trong quản trị rủi ro lãi suất tại các ngân hàng thƣơng mại ” làm đề tài khoá luận tốt nghiệp của mình.