Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, Nhà nước Việt Nam dân chủcộng hòa ra đời đánh dấu một bước chuyển biến vô cùng trọng đại của dân tộc ta. Nó đập tan ách thống trịthực dân tàn bạo, xóa bỏchế độ phong kiến lỗi thời đưa dân tộc ta bước vào kỷnguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủnghĩa xã hội, nhân dân được làm chủ đất nước, làm chủxã hội. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi dân chủlà một nội dung quan trọng. Phát huy quyền làm chủcủa nhân dân vừa là mục tiêu, vừa là động lực đểnhân dân ta vượt qua khó khăn, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụcách mạng, vừa là bản chất và đặc trưng của chế độmới. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứVI của Đảng (12/1986) đã khẳng định: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, đó là nền nếp hàng ngày của xã hội mới, thểhiện chế độnhân dân lao động tựquản lý nhà nước của mình”. Trong quá trình xây dựng đất nước, quyền dân chủcủa nhân dân ngày càng được mởrộng, nhân dân thực hiện quyền làm chủ đất nước trước hết và chủyếu thông qua các cơquan dân cử. Trong những năm 80 – 90 của thếkỷ XX tình hình vi phạm quyền dân chủ, tệquan liêu tham nhũng diễn ra trầm trọng dẫn đến tình trạng khiếu kiện tập thể, sựphản ứng mạnh mẽcủa nhân dân, làm giảm mạnh lòng tin của nhân dân đối với Đảng và chính quyền. Ngày 18/02/1998, BộChính trịra Chỉthịsố30/CT-TƯvềxây dựng và thực hiện Quy chếdân chủ ởcơsở. Cụthểhóa một bước chỉthịnày, ngày 15/5/1998, Chính phủra Nghị định số29/NĐ-CP ban hành kèm theo Quy chế thực hiện dân chủ ởxã và đã được sửa đổi, bổsung thay thếbằng Nghị định số79/NĐ-CP ngày 7/7/2003 (quy chếnày áp dụng cho cảphường và thịtrấn, sau đây gọi là Quy chếthực hiện dân chủ ởcơsở). Đây là những văn bản 2 quan trọng do Đảng và Nhà nước ban hành nhằm tiếp tục phát huy quyền làm chủcủa nhân dân, từng bước đẩy lùi các hiện tượng tiêu cực, tham nhũng, chuyên quyền độc đoán, hống hách, xa rời quần chúng, tạo động lực mạnh mẽ trong nhân dân, góp phần thúc đẩy công cuộc đổi mới xây dựng đất nước theo định hướng xã hội chủnghĩa (XHCN). Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Quy chếdân chủ ởcơsở, ngoài những mặt tích cực đạt được đã bộc lộnhững điểm chưa hoàn chỉnh như: Tính dân chủhóa, công khai hóa trong việc cung cấp những thông tin có liên quan trực tiếp đến đời sống hằng ngày của nhân dân ởcơsởcòn hạn chế. Việc thực hiện chế độlấy ý kiến nhân dân trước khi ban hành chủtrương chính sách của chính quyền còn mang tính hình thức, kém hiệu quả, chưa quy định rõ ràng trách nhiệm của chính quyền trong việc thực hiện Quy chếdân chủ. Còn thiếu các phương thức cụthể đểthực hiện phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” một nội dung quan trọng của việc thực hiện quyền dân chủ ởcơsở. Nhiều địa phương và người dân còn xem nhẹnghĩa vụ phải thực hiện các nội dung của Quy chếthực hiện dân chủ ởcơsở; chưa có những chếtài cụthể đối với những hành vi cản trởhoặc không thực hiện các nội dung của quy chế. Trước yêu cầu của giai đoạn phát triển mới của đất nước. Việc triển khai nghiên cứu đềtài: “Hoàn thiện Quy chếthực hiện dân chủ ởcơsở ở Việt Nam hiện nay” là việc làm cần thiết có ý nghĩa quan trọng cảvềlý luận và thực tiễn đáp ứng yêu cầu bức xúc hiện nay là xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của dân, do dân và vì dân.