“Triết học là một hình thái ý thức xã hội, là học thuyết về những qui tắc chung của tồn
tại và nhận thức, là thái độ của con người đối với thế giới, là khoa học về những qui luật
chung nhất của tự nhiên, xã hội và tư duy”. Để có một định nghĩa hoàn chỉnh về Triết
học, lịch sử triết học đã trãi qua bao thăng trầm, biến cố. Thời Trung Cổ triết học bị xem
như con sen của thần học; thời nay, nhiều người vẫn xem nó như một trợ thủ cho khoa
học xã hội và khoa học tự nhiên. Socrates nói rằng một đời sống không được khảo chứng
thì không đáng sống và chúng ta nên theo đuổi mọi chứng lý đến bất cứ nơi đâu khi chưa
ngã ngũ. Luôn luôn tìm kiếm, luôn luôn nghi vấn là thái độ căn bản trong sinh hoạt triết
học. Nó cũng cho thấy một ý hướng luân lý của một đời sống tốt đẹp vốn là điều cần
nhấn mạnh luôn mãi trong triết học.
Con người từ cổ xưa đã đã nhận thức được thế giới và bắt đầu đi tìm hiểu để giải thích
thế giới. Lịch sử phát triển của Triết học là lịch sử đấu tranh giữa thế giới quan duy vật và
thế giới quan duy tâm, giữa phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình. Hình
thức đầu tiên của chủ nghĩa duy vật là chủ nghĩa duy vật cổ đại, điển hình là trường phái
Âm Dương- Ngũ Hành. Thuyết Âm-Dương, Ngũ hành ra đời đánh dấu bước tiến bộ tư
duy khoa học đầu tiên nhằm thoát khỏi sự khống chế về tư tưởng do các khái niệm
Thượng đế, Quỷ thần truyền thống mang lại. Và học thuyết này đã có ảnh hưởng đến thế
giới quan của triết học sau này không những của người Trung Hoa mà cả người Việt
Nam. Từ khi hình thành và phát triển đến nay tư tưởng Âm Dương Gia đã ăn sâu vào đời
sống văn hóa Người Việt. Trong cuộc sống hàng ngày ta dễ dàng bắt gặp tư tưởng này,
và người ta vẫn tìm hiểu và nghiên cứu nó.
Việt Nam nền văn hóa được kết tinh với bao thăng trầm của lịch sử, một nền văn hóa có
nguồn gốc cổ xưa và chịu nhiều ảnh hưởng của các nền văn hóa khác, như nền văn hóa
phương Đông, Phương Tây, nền văn hóa của các nước Ấn Độ, Trung Quốc,. Trong đó
bị ảnh hưởng sâu đậm nhất là văn hóa phương Đông, là những sản phẩm đặc thù của lối
tư duy tổng hợp và trong quan hệ biện chứng, để lại dấu ấn sâu đậm hơn cả là những tri
thức về vũ trụ quan và nhân sinh quan.
Trong thời đại ngày nay, khi kinh tế ngày càng phát triển và văn hóa dân tộc ngày càng
trở thành trung tâm của sự chú ý. Đảng và Nhà nước Việt Nam khẳng định vai trò quan
trọng của văn hóa trong việc bồi dưỡng và phát huy nhân tố con người và đặt mục tiêu “
xây dựng một nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”.
Chính vì thế, sự tìm hiểu nguồn gốc, học thuyết Âm Dương, Ngũ hành là một việc cần
thiết để lý giải những đặc trưng của triết học phương Đông và văn hóa Việt Nam. Do đó
tôi chọn đề tài “ Tư tưởng triết học của Âm Dương Gia và sự ảnh hưởng của nó đến
đời sống văn hóa tinh thần người Việt”.