Đềcáctơ sinh ngày 31 tháng 3 năm 1596 tại một thị trấn nhỏ tỉnh Tourin.
Năm 19 tuổi, sau khi kết thúc phổ thông trung học Đềcáctơ theo học ngành luật và y
tại trường đại học của thành phố Puatie. Ba năm sau Đềcáctơ chuyển sang Hà Lan
học tiếp. Cũng năm đó Đềcáctơ viết tác phẩm đầu tiên “Luận về âm nhạc”. Trong
khoảng thời gian từ 1619 đến 1621 Đềcáctơ làm sĩ quan tình nguyện, nhờ đó mà
được đi nhiều nơi như Đức, Áo, Hungari. Từ 1622 đến 1628 ông sống chủ yếu tại
Paris, s ong dành nhiều thời gian cho việc chu du, từ Thụy Sỹ đến Italia. Đó là thời
kỳ để lại dấu ấn sâu đậm và tốt đẹp đến sáng tạo khoa học và triết học của Đềcáctơ.
Từ mùa thu năm 1628 Đềcáctơ quyết định sinh sống tại Hà Lan, vì nhận thấy nơi
đây có điều kiện nghiên cứu khoa học hơn ở Pháp. Đềcáctơ sống tại Hà Lan hơn 20
năm, trong đó có 3 lần trở về nước. Suốt đời mình Đềcáctơ chuyên tâm nghiên cứu
khoa học, quên cả lập gia đình. Ông từng tuyên bố: “niềm vui cuộc sống lớn nhất
của tôi là niềm vui tư tưởng trong những tìm tòi chân lý”. Trong hai năm ròng (1627
– 1629) Đềcáctơ viết tác phẩm lớn “Các quy tắc hướng dẫn lý trí”. Năm 1629
Đềcáctơ ghi danh học triết. Năm 1630 ông lại ghi danh học ngành toán, và ngay lập
tức bị cuốn hút vào đó. Thực ra những năm đại học ảnh hưởng không lớn đến tư
tưởng triết học của Đềcáctơ, do các bài giảng triết học tỏ ra nhàm chán, xa rời thực
tiễn, mang nặng tính giáo huấn thuần tuý. Từ ác cảm đối với các tư tưởng vô bổ,
Tiểu luận Triết học lớp cao học Đêm 1- Khóa 19 GVHD: TS. Bùi Văn Mưa
SVTH: Võ Lâm Đồng Trang 4
Đềcáctơ chuyển sang nghiên cứu vấn đề phương pháp và đầu tư cho khoa học.
Ngay khi đến Hà Lan, Đềcáctơ bắt tay vào viết một công trình khoa học cụ thể, với
tên gọi “Thế giới”. Công trình đang đến chỗ kết thúc thì Đềcáctơ nghe tin Galileio
bị toà án giáo hội kết án nặng nề và trừng phạt do đã xuất bản một tác phẩm mang
tính thách thức đối với thần quyền vào năm 1632 – quyển “Đối thoại về hai hệ
thống cơ bản nhất của thế giới – hệ thống Ptolemei và hệ thống Copernic”. Là một
tín đồ Thiên Chúa giáo, Đềcáctơ quyết định hoãn công bố tác phẩm của mình, khi
xét thấy ở đó có một số nội dung gần với tư tưởng Galileio, mặc dù Hà Lan không
phải là nước chịu ảnh hưởng của Vatican. Vào năm 1637 Descrtes viết bằng tiếng
Pháp tác phẩm “Luận về phương pháp”, là tài liệu có tính cương lĩnh, trong đó trình
bày những vấn đề cơ bản của triết học và định hướng nghiên cứu khoa học. Đây là
một tác phẩm ngắn, cô đọng, nhưng lại đươc Đềcáctơ chia ra thành 6 phần, với
những vấn đề rành mạch, chẳng hạn, phần 1 – nhận thức khoa học, phần 2 – các quy
tắc cơ bản của phương pháp, phần 3– các quy tắc đạo đức, được rút ra từ phương
pháp chung, phần 4 – các vấn đề của siêu hình học, trước hết là vấn đề tồn tại của
Thượng đế và vấn đề linh hồn con người, phần 5 – các khoa học triết học khác như
vật lý, sinh học, y học, phần 6 –vấn đề làm thế nào để thâm nhập sâu hơn vào cõi bí
hiểm của tự nhiên, giải thích đúng nó, từ đó nâng cao vị thế con người (R. Đềcáctơ,
Tác phẩm gồm 2 tập; t.1,Nxb Mysl, Moscou, 1989, tr. 250)