Thế giới ngày nay, dường như nhỏ lại bởi thông qua lăng kính của Tôn
giáo, học thuyết, môi trường, thông tin và khoa học con người đã xích lại gần
nhau, xoắn quyện vào nhau một cách chặt chẽ. Mặc dù vậy, nhưng không có
nghĩa là khi con người đã xóa lằn ranh biên cương, màu da, sắc tộc là thống nhất,
đặt lợi ích chung cho con người lên hàng đầu, mà dường như ngược lại những
định hướng tư duy cho một thế giới đa nguyên.
Có thể nói đây là một vấn đề thách thức không riêng gì các nhà lãnh đạo
và các Tôn giáo. Triết lý và học thuyết lớn trên thế giới, khi nhìn về tính toàn cầu
và mỗi quốc gia trở thành thành viên của WTO lại tạo thành những đợt sóng ồ ạt
của các xu thế văn hóa và xã hội thời đại.
Đứng trước thách thức và cơ hội của bước ngoặc chuyển biến toàn cầu
như thế, Phật giáo thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng làm gì trước sự nhận
định vượt thời gian của nhà bác học lỗi lạc người Đức ở thế kỷ XX: “Tôn giáo
của tương lai sẽ là một Tôn giáo toàn cầu, vượt trên mọi thần linh, giáo điều và
thần học. Tôn giáo ấy phải bao quát cả phương diện tự nhiên lẫn thiên nhiên, đặt
trên căn bản của ý thức đạo lý, phát xuất từ kinh nghiệm tổng thể gồm mọi
phương diện trong cái nhất thể đầy ý nghĩa. Chỉ có đạo Phật đáp ứng đủ các điều
kiện ấy.” Hay câu nhận định riêng về Phật giáo Việt Nam: “Mái chùa che chở
hồn dân tộc, nếp sống muôn đời của tổ tông”. Phật giáo Việt Nam đã, đang và sẽ
làm gì với tinh thần thể nhập tùy duyên mà bất biến để hóa giải cho việc p hát
triển nhưng thiếu tính bền vững, ở nhiều lĩnh vực: Chính trị, kinh tế và văn
hóa nhằm đáp ứng cho bước phát triển công nghiệp hóa hiện đại hóa của đất
nước ở thế kỷ XXI.