Âm nhạc là món ăn tinh thần, là cái hồn dân tộc. Có một nhà nghiên
cứu đã nói: Nhìn vào nền âm nhạc của một đất nước, bạn sẽ biết được đời
sống tinh thần của họ, và phần nào tính cách của dân tộc đó. Có thể nói, âm
nhạc là một hình thức văn hóa dễ dàng đi sâu vào công chúng hơn tất cả các
môn nghệ thuật khác. Từ xưa đến nay, âm nhạc đã chiếm vị trí quan trọng
trong đời sống sinh hoạt văn hóa của người Việt Nam. Mỗi vùng quê lại có
một thể loại âm nhạc đặc trưng. Nhắc đến quê hương Kinh Bắc là nhắc đến
những làn điệu quan họ “đắm say như đứt ruột gan người”, miền Trung nắng
gió thì có điệu hò xứ Nghệ, hò Quảng hay ca Huế, Tây Nguyên có niềm tự
hào là cồng chiêng Riêng miền sông nước Cửu Long lại nổi tiếng với đờn
ca tài tử và cải lương. Nói về cải lương, cứ như là có duyên vậy. Từ thơ bé,
khi còn chưa biết bi bô gọi bà gọi mẹ, người viết đã rất thích nghe ca cải
lương trên đài Tiếng nói Việt Nam, hay cứ mỗi tối thứ bảy, khi cả nhà quây
quần xem chương trình “Sân Khấu”, thì lại ngồi im ngoan ngoãn và chăm
chú xem các vở cải lương, tới mức người lớn thường phải lấy cải lương ra
làm “bảo bối” để dỗ dành mỗi khi con quấy khóc hay mở băng cát – sét cải
lương để ru ngủ.Lớn lên một chút, người viết đã có thể nhớ vanh vách t ên
nhân vật nào trong vở nào, do nghệ sĩ nào sắm vai, hay thuộc ca từ của các
vở. Xuất phát từ lòng yêu mến rất tự nhiên đó, lại được theo học ngành Văn
hóa – Du lịch trên giảng đường Đại học, người viết có cơ hội tiếp cận loại
hình nghệ thuật mà mình vốn yêu mến ở trình độ cao hơn, với góc nhìn sâu
rộng hơn và đặc biệt là có cơ sở khoa học.
Tìm hiểu nghệ thuật cải lương để thấy rõ hơn cái hay cái đẹp của
một loại hình sân khấu cổ truyền của dân tộc, góp một phần nhỏ bé vào công
cuộc giữ gìn và phát huy nghệ thuật sân khấu cải lương – đang dần mai một,
đồng thời nêu ra những vai trò của nghệ thuật cải lương với đời sống văn hóa
và phát hiện những đóng góp của môn nghệ thuật này với phát triển du lịch ở
Tìm hiểu nghệ thuật cải lương và giải pháp phát triển để phục vụ du lịch ở Cần Thơ
2
Trần Thị Ánh – VH 1002
Cần Thơ. Sở dĩ người viết chọn Cần Thơ vì đã may mắn được đặt chân đến
thành phố xinh đẹp, sông nước miệt vườn trù phú, con người nồng hậu, mến
khách này. Và dù chỉ một lần đến, lòng đã trót yêu, trót đắm say với những
câu ca, điệu đờn, với đất và người: “ Cần Thơ có bến Ninh Kiều / Có nhiều
tài tử dập dìu giai nhân”, để rồi khi tạm biệt còn vương vấn mãi, bởi: “Khi ta
ở chỉ là nơi đất ở / Khi ta đi đất đã hoá tâm hồn”. Cần Thơ là một trong
những “ cái nôi” ra đời cải lương, được mệnh danh là “Tây Đô”, hơn nữa
Cần Thơ rất giàu tiềm năng phát triển du lịch: “Cần Thơ gạo trắng nước
trong/Ai đi đến đó lòng không muốn về”. Có thể nói, đề tài “ Tìm hiểu nghệ
thuật cải lương và một số giải pháp phát triển để phục vụ du lịch ở Cần Thơ”
là một đề tài khó, bởi dù đã có lịch sử ra đời và phát triển gần tr ọn một thế
kỷ, nhưng việc nghiên cứu về cải lương còn chưa nhiều, và đối tượng nghiên
cứu còn đang trên bước đường hoàn chỉnh về đặc trưng thể loại. Tuy nhiên,
với lòng yêu mến bộ môn nghệ thuật này, người viết hi vọng sẽ góp công sức
nhỏ bé của mình đưa ra một số giải pháp nhằm giữ gìn và hơn nữa là đánh
giá đúng vai trò vị trí của cải lương trong phát triển du lịch ở Cần Thơ, đưa ra
biện pháp hợp lý sao cho cải lương trở thành một phần của du lịch văn hóa,
là món ăn tinh thần không thể thiếu của người dân bản địa và khách du lịch,
cũng như đến thăm Huế thì phải nghe ca Huế trên sông Hương, còn đến Cần
Thơ không thể không nghe cải lương vậy.