Hồ Chủ Tịch đã từng nói rằng: “Làm việc gì cũng phải có cái tâm và yêu nghề
thì chúng ta mới thành công được”. Để bước lên bục giảng dạy, một người giảng viên
trẻ luôn phải đặt ra cho mình rất nhiều yêu cầu như làm thế nào để học viên thích học,
làm thế nào để truyền đạt phương pháp giảng dạy hiệu quả nhất cho học viên, làm thế
nào để học viên hứng thú với tiết học của mình Lời dạy của Bác luôn là phương
hướng hành động, là kim chỉ nam để người giảng viên hoàn thành tốt công việc của
mình:
Thứ nhất, mỗi giảng viên, giáo viên thấm nhuần tư tưởng của Người: “Giáo dục
phải tạo ra được những người lao động mới” là người vừa có tài vừa có những phẩm
chất cách mạng, lòng yêu nước, có đạo đức trong sáng, có chí khí hăng hái vươn lên,
không sợ hy sinh gian khổ, dũng cảm, khiêm tốn, thật thà, cần cù, tiết kiệm, giản dị, và
sức khỏe để sẵn sàng đi xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh, văn minh. Giảng
viên, giáo viên phải có ý thức trách nhiệm phục vụ nhân dân trong các hoạt động giáo
dục, nâng cao ý thức trách nhiệm để hoàn thành tốt nhất công việc của mình là sự thể
hiện rõ nhất việc “phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân”.
Thứ hai, là rèn luyện tài, phải không ngừng học tập để nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ. Bác dạy: “Nếu không chịu khó học thì không tiến bộ được. Không tiến
bộ là thoái bộ. Xã hội ngày càng đi tới, công việc ngày càng nhiều, máy móc ngày càng
tinh xảo. Mình mà không chịu học thì lạc hậu, mà lạc hậu là bị đào thải, tự mình đào
thải mình”.
Thứ ba, là rèn luyện đức, Bác từng nói: “Có tài mà không có đức thì vô dụng, có
đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”. Người thầy cần có thái độ, tác phong,
ngôn ngữ ứng xử chuẩn mực khi thực hiện giảng dạy và trong lối sống của mình.
Người thầy cần phải có cái tâm trong sáng, thể hiện ở đạo đức và hành vi hết lòng vì
học sinh, tận tâm dạy bảo học sinh, luôn tìm tòi, sáng tạo để tìm ra cách dạy hay nhất.
3
Người thầy phải công bằng, công tâm đối với học viên, không bị “khúc xạ” bởi những
cám dỗ vật chất tầm thường, kiên quyết đấu tranh chống những cái xấu, cái sai trong xã
hội, trong chính bản thân mình và trong đồng sự.
Thứ tư, là rèn luyện tâm, người thầy phải có tâm huyết với nghề. Nghề giáo là
nghề cao quý nhất trong mọi nghề cao quý! Tâm yêu nghề thể hiện ngay trong bài
giảng của mình, trong từng trang giáo án mà người thầy hàng ngày bổ sung kiến thức.
Tâm huyết với nghề còn được đánh dấu và ghi nhận bằng sự sáng tạo của người giáo
viên trong sự nghiệp “trồng người”. Câu khẩu hiệu “Tất cả vì học sinh thân yêu” làm
kim chỉ nam hành động đối với những người làm công tác giáo dục, đào tạo. Hết lòng
trong từng tiết giảng, công tâm trong từng điểm chấm đối với học viên là biểu hiện rõ
nét của ý thức trách nhiệm ở từng giảng viên.
Những điều nêu trên đã thể hiện rõ rằng để làm một người giảng viên vừa có
năng lực vừa có phẩm chất đạo đức tốt không phải là một chuyện dễ dàng, nhất là khi
xã hội ngày này có nhiều thay đổi, bao gồm cả sự tác động tiêu cực của chính nền kinh
tế thị trường đến phẩm chất cũng như là năng lực của giảng viên. Trong năng lực và
phẩm chất luôn tồn tại một mối quan hệ song hành, chúng tương hổ và bổ sung cho
nhau. Nếu có năng lực mà thiếu đi phẩm chất cũng không xứng đáng với tư cách của
một người làm thầy và ngược lại. Vậy quan niệm và thực trạng của giảng viên đại học
ngày nay đối với mối quan hệ này như thế nào và tác động của nó đến nền giáo dục
Việt Nam ra sao? Bài tiểu luận này của nhóm tác giả sẽ đi vào phân tích, đặt vấn đề
cũng như là đưa ra các đề xuất, biện pháp để góp phần giải quyết những mâu thuẫn tồn
đọng, góp phần xây dựng một đội ngũ giảng viên có năng lực và phẩm chất, đáp ứng
yêu cầu của một nền giáo dục tiên tiến, vững mạnh.