1.1. Gia đình là tế bào của xã hội. Trong tiến trình lịch sử của loài
người, gia đình có vị trí và vai trò đặc biệt. Từ gia đình, con người được sinh
ra và trưởng thành cả về thể chất và nhân cách. Với hai chức năng cơ bản: tái
sinh con người để duy trì nòi giống và xã hội hóa cá nhân để hình thành nhân
cách, gia đình sẽ tồn tại mãi trong đời sống của nhân loại. Sức mạnh trường
tồn của mỗi quốc gia, dân tộc, xã hội hay đơn giản chỉ là một cộng đồng
người trong làng xã cũng phụ thuộc rất nhiều vào sự tồn tại, phát triển của gia
đình và văn hóa gia đình.
Tuy nhiên, quá trình CNH – HĐH với sự xuất hiện ngày càng nhiều của
các KCN đã ảnh hưởng và tác động trực tiếp đến mọi mặt của đời sống xã hội
như hoạt động kinh tế, chính trị, xã hội và cả các giá trị văn hóa. Trong đó gia
đình với tư cách là cầu nối giữa cá nhân và xã hội cũng có sự biến đổi nhất
định dưới tác động của CNH – HĐH, đặc biệt là gia đình ở vùng xuất hiện các
KCN hiện đại.
1.2. Phú Cát là một xã thuần nông thuộc tỉnh Hà Tây trước đây (nay
thuộc TP Hà Nội) – là một tỉnh cửa ngõ Thủ đô, có nhiều tiềm năng để phát
triển kinh tế toàn diện với một tốc độ nhanh chóng. Đặc biệt quá trình chuyển
đổi kinh tế theo hướng CNH – HĐH đã có tác động không nhỏ tới đời sống
kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân nơi đây.
Dự án KCN Bắc Phú Cát được tiến hành từ năm 2003, cùng với quá
trình hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn đã khiến cho kinh tế – xã hội cũng
như đời sống của người dân xã Phú Cát ngày nay có nhiều biến đổi trên nhiều
phương diện. Từ những biến đổi trong đời sống cá nhân nói riêng cho đến
những biến đổi của đời sống cộng đồng nói chung đã dẫn đến một sự biến đổi
6
tất yếu, đó là sự biến đổi của gia đình, trong đó có thể thấy rõ nhất là sự biến
đổi trong văn hóa gia đình. Dưới tác động của dự án KCN, văn hóa gia đình
xã Phú Cát biến đổi kéo theo nhiều hệ quả.