Trong các hoạt động nghiên cứu của con người về các sự vật, hi ện tượng, mỗi chúng
ta có những phương pháp nghiên cứu khác nhau dựa vào cách nhìn nhận các sự vật hi ện tượng
dưới nhiều góc độ khác nhau. Mặc dầu quan sát ở hệ quy chiếu nào đi chăng nữa, chúng ta
cũng cần nắm bắt được bản chất và nguồn gốc của vấn đề. Đó là đi ểm chính của bức tranh về
các sự vật và hiện tượng, nếu nắm rõ ta có thể đánh giá một cách chính xác về đối tượng mà
ta nghiên cứu.
Trong thực tế các sự vật và hiện tượng luôn vận động và phát triển không ngừng. Do
vậy để nắm bắt được các quy luật, m ối liên hệ, tương tác, chuyển hóa và vận động của các sự
vật hiện tượng trong tự nhiên, xã hội và tư duy, chúng ta cần một học thuyết để dễ dàng
nghiên cứu và tiếp cận nó. Học thuyết của Mác – Lênin đã đề cập các vấn đề này thông qua
phép biện chứng duy vật. Đến nay, học thuyết này vẫn còn mang tính thời sự, vẫn được vận
dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu về tự nhiên, về các hoạt động của xã hội của
con người
Trong chuyên đề này, các vấn đề được trình bày là về phép biện chứng duy vật và vận
dụng phép biện chứng duy vật vào hoạt động nghiên cứu khoa học vật lý.