Trong khoảng thời gian chuyển giao cũ mới đầu thế kỉ XX, Nguyễn Hữu
Tiến (biệt hiệu Đông Châu) cùng Nguyễn Đỗ Mục, Phan Kế Bính, Nguyễn Bá
Học là những nhà Nho cuối mùa, những con người xuất thân từ cựu học
không thể thành danh với sự nghiệp khoa bảng cũng không cam chịu cúi đầu
làm nô bộc cho chế độ. Báo chí đối với họ đã trở thành sự nghiệp của cả cuộc
đời. “Chính họ sẽ là những người tiến hành “tổng kiểm kê văn học truyền
thống trên báo chí”, hoạt động tích cực trong địa hạt biên khảo, dịch thuật.”
[19, 146].
Tên tuổi của Nguyễn Hữu Tiến gắn liền với các công trình biên khảo,
dịch thuật. Đặc biệt sự nghiệp của ông cũng đáng chú ý ở chỗ gắn liền với
hoạt động báo chí thời kì đó, đây cũng là công việc Nguyễn Hữu Tiến dành
gần như trọn vẹn quãng thời gian hoạt động chữ nghĩa của cuộc đời mình.
Ông làm biên tập cho Nam phong tạp chí, là người chuyên về dịch thuật các
sách chữ Hán ra Việt vănvà là người ở lại với Nam phong tới giờ phút cuối
cùng, chứng kiến toàn bộ đời sống, sự phát triển và lụi tàn của tạp chí này.
Chính vì vậy vai trò của ông với Nam phong tạp chí là vô cùng quan trọng.
Đầu thế kỷ XX ở Việt Nam có sự giao thoa Âu – Á, Đông – Tây do công
cuộc cai trị của thực dân. Do đó sự va chạm giữa các nền văn minh đương
nhiên xảy ra. Trong khung cảnh ấy nền văn chương học thuật truyền thống có
vai trò ra sao, được vận dụng và tác động như thế nào trong chủ định, chủ
trương “giao hòa” đó? Thông qua Đông Châu Nguyễn Hữu Tiến chúng tôi
muốn tìm một cách trả lời cho vấn đề trên.