Định tâm hệ trục là quá trình cân chỉnh các đoạn trục nhằm đưa đường tâm của chúng về trùng với đường tâm lý thuyết (theo hai trục chuẩn hoặc một trục chuẩn ban đầu: trục chân vịt hay trục máy chính). Đây là một bước công nghệ không kém phần quan trọng trong toàn bộ qui trình lắp ráp hệ trục xuống tàu.
Phương pháp định tâm hệ trục được lựa chọn tùy theo sơ đồ kết cấu hệ trục: chiều dài toàn bộ hệ trục, đường kính trục và cách bố trí các gối đỡ; ngoài ra, còn tùy thuộc vào tính chất sản xuất. Tuy nhiên, việc lựa chọn phương pháp định tâm của nhà máy cũng cần tham khảo ý kiến của người thiết kế và Đăng kiểm.
Hiện tại phương pháp định tâm thường được áp dụng hơn cả là:
– Định tâm hệ trục theo tải trọng trên các gối đỡ.
– Định tâm hệ trục theo độ lệch tâm và độ gãy khúc.
Phương pháp định tâm hệ trục theo độ lệch tâm và độ gãy khúc đơn giản, phù hợp với điều kiện sản xuất đơn chiếc. Nó thường được áp dụng cho trường hợp trục nhỏ và hệ trục ngắn. Nói chung, phương pháp này thường được áp dụng cho công nghiệp đóng tàu ở nước ta.
2.2.2. Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng định tâm hệ trục
Cơ sở để đánh giá chất lượng định tâm hệ trục là tải trọng bổ sung trên các gối đỡ và ứng suất bổ sung trên trục trong thực tế có nằm trong giới hạn cho phép hay không.
Các tải trọng và ứng suất bổ sung nêu trên xuất hiện do có sự sai lệch đường tâm khi định tâm hệ trục, cũng như do biến dạng thân tàu.
Có thể xác định tải trọng và ứng suất bổ sung theo hai cách:
– Đo tải trọng trên các gối đỡ trực tiếp bằng lực kế khi định tâm hệ trục, và từ đó tính ứng suất bổ sung.