2.4.4 Cơ chế giải trìnhViệc thực hiện TNGT là câu hỏi thứ tư cần phải trả lời trong mối quan hệ TNGT. Tuy nhiên, việc giải trình cũng phải dựa theo các tiêu chí áp dụng trong đánh giá như quy trình giải trình, tiêu chuẩn giải trình, kết quả thực hiện TNGT. Các yếu tố này thường được gọi là cơ chế giải trình.Cơ chế giải trình có nhiều giai đoạn và cấu trúc khác nhau, tùy thuộc vào mong muốn (chủ quan) và bối cảnh (Sinclair, 1995). Theo Mulgan (2000b), cơ chế giải trình trách nhiệm là một quy trình bao gồm bốn giai đoạn (i) hình thành giao kết (thỏa thuận); (ii) báo cáo nhằm giải thích sự hợp lý về hành động hoặc quyết định của bên giải trình; (iii) trao đổi hoặc tương tác giữa bên được giải trình và bên giải trình và (iv) đánh giá duy trì hoặc thay đổi giao kết giải trình giữa hai bên.Chúng được cấu trúc bao gồm ba thành phần có liên quan với nhau: “(i) thời điểm giải trình, (ii) tiêu chuẩn giải trình và (iii) mối quan hệ giải trình” ảnh hưởng đến sự hữu hiệu của cơ chế giải trình (Schillemans, 2016). Việc nhận thức đúng TNGT và hậu quả của hành động góp phần khiến cho các quyết định trở nên khách quan, khoa học và có chất lượng hơn (Schul & Mayo, 2003). Tiêu chuẩn giải trình rõ ràng và phù hợp thúc đẩy việc đảm bảo quy trình được thực hiện hữu hiệu và cải thiện kết quả. Trong khi đó, mối quan hệ giải trình giúp duy trì tính ổn định của cơ chế trách nhiệm giải trình.Các yếu tố trên có mối liên hệ với nhau trong từng giai đoạn, chẳng hạn, theo Scholten & cộng sự (2007), TNGT dựa trên quá trình thực hiện hành động được xác nhận góp phần nhiều hơn trong việc đưa ra các quyết định, do việc suy nghĩ thấu đáo, cân nhắc và nhất quán (Scholten & cộng sự, 2007). Trong khi đó, TNGT kết quả công việc thúc đẩy việc cam kết nhiều hơn đối với các quyết định đã đưa ra (Simonson & Staw, 1992) và mang lại thành quả tốt hơn (Davis & cộng sự, 2007).