Đất đai giữ vai trò hết sức quan trọng trong đời sống và trong sản xuất, nó là
nền tảng cho mọi hoạt động sản xuất của con người. Luật đất đai năm 1993 đã
khẳng định: “Đất đai là tài nguyên vô cùng quá giá, là tư liệu sản xuất không thể
thay thế được, là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống, là địa bàn
phân bố khu dân cư, kinh tế, xã hội và quốc phòng an ninh ”.
Trong những năm gần đây khi quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa diễn ra
mạnh mẽ, dân số gia tăng với một tốc độ nhanh chóng kéo theo những đòi hỏi ngày
càng tăng về lương thực, thực phẩm, chỗ ở cũng như các nhu cầu về văn hóa, xã
hội. Con người đã tìm mọi cách để khai thác đất đai nhằm thỏa mãn những nhu cầu
ngày càng tăng nhưng chưa có những biện pháp hợp lý để bảo vệ tài nguyên đất.
Như vậy đất đai, đặc biệt là đất nông nghiệp đang có nguy cơ suy thoái ngày càng
cao dưới tác động của thiên nhiên và sự thiếu ý thức của con người trong quá trình
sử dụng, khai thác. Đó còn chưa kể đến sự suy giảm về diện tích đất nông nghiệp do
quá trình đô thị hóa đang diễn ra mạnh mẽ, trong khi khả năng khai hoang đất mới
lại rất hạn chế.
Do quá trình khai thác quá mức và các biện pháp canh tác không hợp lý làm
cho chất lượng đất ngày càng suy giảm, diện tích rừng ngày càng bị thu hẹp, hiện
tượng xói mòn, sạt lỡ đất diễn ra trầm trọng hơn. Theo Lê Văn Khoa, nước ta có
hơn 25 triệu ha đất dốc và gần 70% diện tích đất đồi núi đang có vấn đề, đất xấu và
độ phì nhiêu thấp. Bên cạnh đó việc lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật không những
gây ô nhiễm cho môi trường mà còn tiêu diệt các loài sinh vật có ích gây mất cân
bằng sinh thái, sâu bệnh ngày càng nhiều hơn. Theo báo cáo hiện trạng môi trường
quốc gia 2005: Ô nhiễm đất do sử dụng phân bón hóa học đang là vấn đề đáng báo
động, nông dân sư dụng phân bón hóa học không đúng kỹ thuật trong canh tác nông
nghiệp nên hiệu lực phân bón thấp, có trên 50% lượng đạm, 50% lượng kali và
khoảng 80% lượng lân dư thừa trong đất trực tiếp hay gián tiếp gây ô nhiễm môi
trường đất. Các loại phân vô cơ thuộc nhóm chua sinh lý như K2SO4, KCl, super
photphat còn tồn dư axit đã làm chua đất