không thểnào tìm thấy chứng ngộ. Một đêm,
cô ấy mang chiếc thùng cũ đầy nước. Khi
đang bước đi, cô ấy ngắm trăng tròn được
phản chiếu trong thùng nước. Bỗng nhiên,
dây tre buộc thùng bục ra, và thùng rơi
xuống. Nước tung toé đổhết; bóng trăng
biến mất – và Chiyono trởnên chứng ngộ. Cô
ấy viết vần thơnày:
Cách này cách nọtôi đã cốgiữchiếc thùng
gắn lại, hi vọng tre yếu không bao giờbịbục.
Bỗng nhiên đáy thùng bục ra. Không còn
nước nữa; không còn trăng trong nước –
trống rỗng trong tay tôi.
Chứng ngộbao giờcũng bất thần. Không có tiến trình
tiệm tiến hướng tới nó, bởi vì tất cảmọi tiệm tiến đều thuộc
vềtâm trí mà chứng ngộthì không phải là của tâm trí. Mọi
mức độ đều thuộc vềtâm trí còn chứng ngộthì ởbên ngoài
nó. Cho nên bạn không thểdần dần trởnên chứng ngộ, bạn
đơn giản nhảy vào trong nó. Bạn không thể đi từng bước
một; không có các bước. Chứng ngộgiống hệt nhưvực
thẳm, hoặc bạn nhảy hoặc bạn không nhảy.
Bạn không thểcó chứng ngộtheo từng phần, theo từng
mảnh. Nó là toàn bộ- hoặc bạn ởtrong nó hoặc bạn ởngoài
nó, nhưng không có tiến trình dần dần. Nhớ điều này như
một trong những điều cơbản nhất: nó xảy ra không bịphân
mảnh, trọn vẹn, toàn bộ. Nó xảy ra nhưmột toàn thể, và đó
là lí do tại sao tâm trí bao giờcũng không có khảnăng hiểu.
Tâm trí có thểhiểu được bất kì cái gì có thể được phân chia.
Tâm trí có thểhiểu bất kì cái gì có thể được đạt tới qua nhiều
mảnh, bởi vì tâm trí là phân tích, phân chia, phân mảnh. Tâm
trí chỉcó thểhiểu được bộphận; cái toàn thểbao giờcũng
vượt quá sức hiểu của nó.
Đó là điều đã xảy ra: ni cô này, Chiyono, đã học hết năm
nọsang năm kia mà chẳng cái gì xảy ra cả. Tâm trí có thể
học vềThượng đế, vềchứng ngộ, về điều tối thượng. Nó
thậm chí có thểgiảvờrằng mọi thứ đã được hiểu rõ. Nhưng
Thượng đếkhông phải là cái gì đó bạn phải hiểu. Cho dù bạn
biết mọi điều vềThượng đế, bạn vẫn chẳng biết ngài; tri thức
không phải là ‘về’. Bất kì khi nào bạn nói ‘về’, bạn đều thuộc
vào bên ngoài. Bạn có thể đi lòng vòng, nhưng bạn vẫn
không đi ra khỏi vòng tròn.
Khi ai đó nói, “Tôi biết vềThượng đế,” người đó nói
mình chẳng biết gì cả, bởi vì làm sao bạn có thểbiết được cái
gì vềThượng đế? Thượng đếlà trung tâm, không phải là
|
|
3
27/02/2010 – 2/ 2 4
ngoại vi. Bạn có thểbiết vềvật chất – bởi vì vật chất không
có trung tâm trong nó, nó chỉlà ngoại vi. Bạn không thểbiết
được vềtâm thức: không có cái ta, không có ai bên trong cả.
Vật chất chỉlà cái bên ngoài; bạn có thểbiết vềnó. Khoa học
là tri thức. Chính từkhoa học có nghĩa là tri thức – tri thức về
ngoại vi, tri thức vềcái gì đó nơi trung tâm không tồn tại.
Bất kì khi nào bạn tiếp cận tới trung tâm qua ngoại vi, bạn
đều bỏlỡnó.
Bạn phải trởthành nó; đó là cách duy nhất đểbiết nó.
Không cái gì có thể được biết vềThượng đếcả. Bạn phải
hiện hữu; chỉviệc hiện hữu mới là tri thức có đó. Với điều
tối thượng, ‘vềvà về’ có nghĩa là bỏlỡ đi bỏlỡlại. Bạn phải
đi vào và trởthành một.
Đó là lí do tại sao Jesus nói, “Thượng đếgiống nhưtình
yêu” – không phải là việc yêu, mà chỉgiống nhưyêu. Bạn
không thểbiết điều gì vềyêu cả, hay bạn có thểbiết được?
Bạn có thểhọc và học, bạn có thểtrởthành học giảlớn,
nhưng bạn vẫn chưa bị động chạm tới, bạn vẫn chưa thấm
nhuần vào. Việc yêu chỉcó thể được biết khi bạn trởthành
người yêu. Không chỉcó thế: việc yêu chỉcó thể được biết
khi bạn trởthành tình yêu. Ngay cảngười yêu cũng biến mất,
bởi vì điều đó nữa cũng thuộc vào bên ngoài. Hai người
trong tình yêu trởnên vắng mặt. Họkhông có đó. Chỉtình
yêu là tồn tại, nhịp điệu tình yêu. Có thểcó hai cực của nhịp
điệu này nhưng họkhông có đó. Cái gì đó của cõi bên kia đã
đi vào sựhiện hữu. Họ đã biến mất.
Tình yêu tồn tại khi bạn trống rỗng. Tri thức tồn tại khi
bạn tràn đầy. Tri thức thuộc vào bản ngã, mà bản ngã không
bao giờcó thểthấm vào trung tâm được; nó là ngoại vi.
Ngoại vi chỉcó thểbiết tới ngoại vi. Bạn không thểbiết được
cái gì đó của trung tâm qua bản ngã. Bản ngã có thểhọc
hành, bản ngã có thểlàm cho bạn thành học giảlớn, có thểlà
học giảtôn giáo lớn, bác học lớn. Bạn có thểbiết hết các
kinh Veda, biết hết các kinh Upanishad, biết hết Kinh Thánh
và Koran, vậy mà bạn vẫn chẳng biết gì cả- bởi vì nó không
phải là tri thức từbên ngoài, nó là cái gì đó xảy ra khi bạn đã
đi vào và bạn đã trởthành mộ