Thực hiện mục tiêu về kinh tế – xã hội (KTXH), Chính phủ các nước
trong đó có Chính phủ Việt Nam sử dụng các công cụ quan trọng như: chính
sách tài khóa, chính sách tiền tệ, chính sách thu nhập và chính sách kinh tế đối
ngoại để điều tiết và phát triển nền kinh tế. Trong đó, chính sách tài khóa
đóng vai trò then chốt đối với các quyết định của Chính phủ.
Đầu tư phát triển (ĐTPT) có vai trò hết sức to lớn trong việc thúc đẩy
KTXH của mỗi quốc gia là nền tảng của tăng trưởng và phát triển bền vững
kinh tế. Các lý thuyết kinh tế đều minh chứng mối quan hệ hữu cơ giữa ĐTPT
từ nguồn vốn ngân sách nhà nước (NSNN) với tăng trưởng, phát triển kinh tế.
Tại Việt Nam theo số liệu báo cáo NSNN hàng năm, cơ cấu chi ĐTPT trong
tổng chi NSNN có xu hướng giảm (giai đoạn 2001-2005: 30,7%; giai đoạn
2006-2010: 28,2%; giai đoạn 2011-2015: 23,9%; giai đoạn 2016-2020:
28,1%, nhưng vẫn là yếu tố quan trọng để thực hiện mục tiêu tăng trưởng
kinh tế nói chung và định hướng phát triển khu vực, lĩnh vực và vùng miền
nói riêng.
Kho bạc Nhà nước là cơ quan trực thuộc Bộ Tài chính (BTC), thực hiện
chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng BTC quản lý nhà nước (QLNN) về quỹ
NSNN, theo đó tổ chức nhiệm vụ kiểm soát, thanh toán, chi trả các khoản chi
của NSNN trong đó có kiểm soát chi đầu tư (KSCĐT).
Trong những năm gần đây KSCĐT qua KBNN thực hiện tốt vấn đề cải
cách thủ tục hành chính (TTHC) và đổi mới KSCĐT từ NSNN, cụ thể: (i) Tổ
chức kiểm soát cam kết chi (CKC) NSNN góp phần ngăn chặn nợ đọng trong
thanh toán; (ii) Hoàn thiện cơ chế và đơn giản hóa quy trình KSC; (iii) phân
định rõ trách nhiệm, quyền hạn của cơ quan, đơn vị; (iv) chuyển từ kiểm soát
trước, thanh toán sau sang thanh toán trước, kiểm soát sau; (v) thực hiện quy2
trình gửi hồ sơ Kiểm soát chi (KSC) qua Trang thông tin dịch vụ công của
Kho bạc Nhà nước (KBNN); xây dựng và triển khai cơ chế xử phạt VPHC
trong lĩnh vực KBNN