Ngay từ những năm đầu của công cuộc đổi mới thì Đảng và Nhà nước
ta đã có chủ trương phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần trong đó
đặc biệt là việc thừa nhận Hộ gia đình là một đơn vị kinh tế tự chủ, có quyền
bình đẳng với các thành phần kinh tế khác trước pháp luật. Việc giao đất cho
các hộ gia đình sử dụng ổn định và lâu dài kết hợp với việc mở rộng các hoạt
động tín dụng nông thôn, tăng cường công tác khuyến nông, lâm ngư nghiệp
đã tạo ra được sức mạnh mới trong sự phát triển nông nghiệp nông thôn, đưa
nước ta từ một nước nghèo đói, luôn trong tình trạng thiếu lương thực trở
thành một trong 3 nước xuất khâu hàng đầu về các mặt hàng nông sản.
Tuy nhiên khi bước vào công cuộc Công nghiệp hoá – hiện đại hóa
nông nghiệp nông thôn thì mô hình kinh tế hộ đã bộc lộ một số yếu kém như:
quy mô nhỏ bé, khả năng sản xuất hàng hóa kém, ít có điều kiện để áp dụng
khoa học kỹ thuật, năng suất lao động thấp, chưa tạo được phân công lao
động sâu rộng và mạnh mẽ trong nông nghiệp và nông thôn Thực trạng này
đòi hỏi khách quan phải hình thành nên một mô hình sản xuất nông nghiệp
kiểu mới phù hợp với mô hình phát triển của bản thân nền nông nghiệp cũng
như của toàn bộ nền kinh tế.
Ở Việt Nam thì kinh tế trang trại đã manh nha hình thành từ những năm
1975 ở Miền Nam nhưng chỉ thực sự phát triển mạnh vào những năm gần
đây. Có thể xem việc thực hiện chỉ thị 100 của của Ban Bí thư TW (khóa V)
và nghị quyết 10 của Bộ Chính trị (Khóa VI) đã đặt nền móng cho sự ra đời
của kinh tế trang trại. Sau nghị quyết TW V (khóa VI 1993) và đặc biệt là luật
đất đai ra đời năm 1993 đã khiến nền kinh tế trang trại thực sự có những
chuyển biến tích cực và phát triển ngày càng đa dạng cả về chiều rộng lẫn
chiều sâu.