1. TÍNH CẤP THIẾT VÀ Ý NGHĨA CỦA ĐỀTÀI
Đổi mới và phát triển toàn diện nền kinh tếlà một chủtrương
lớn, mang tính chất thay đổi căn bản đã được Đảng và Nhà nước
Cộng hoà xã hội chủnghĩa Việt Nam kiên trì thực hiện trong những
năm vừa qua. Trên cơsở đó, chiến lược ổn định và phát triển kinh tế
của Việt Nam đến năm 2010 là phấn đấu đưa nền kinh tế đất nước
bước đầu đạt được các tiêu chí của một nước công nghiệp tiến tiến,
có cơsởvật chất hiện đại, với cơcấu kinh tếphù hợp, đưa mức tăng
trưởng GDP hàng năm từ7-9%. Đây chính là những yếu tố đểthiết
lập những tiền đềcho sựnghiệp “Công nghiệp hoá – Hiện đại hoá”
của đất nước trong thếkỷXXI.
Đểthực hiện mục tiêu trên, điều kiện căn bản là phải huy động
được tối đa mọi nguồn lực trong và ngoài nước, trong đó nguồn vốn
trong nước được đánh giá là đặc biệt quan trọng. Chính phủ đã có
những chính sách đặc biệt đểkhuyến khích sựtham gia vềtài lực
của mọi thành phần kinh tế, tận dụng mọi nguồn tiết kiệm, kểcả
nguồn vốn nhàn rỗi trong dân, biến các nguồn vốn này thành nguồn
vốn đầu tưhữu ích
Xuất phát từyêu cầu bức thiết phải hình thành một kênh huy
động vốn trung và dài hạn để đáp ứng nhu cầu vốn đầu tưcho nền
kinh tếtrong sựnghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước,
TTCK Việt Nam đã chính thức được thành lập vào tháng 7/2000. Cho
đến nay, qua hơn sáu năm hoạt động, mặc dù đã đạt được một số
kết quảbước đầu đáng khích lệnhưng TTCK Việt Nam vẫn còn nhiều
mặt hạn chế, một trong số đó là sựthiếu ổn định của thịtrường. Sự
thiếu vắng vai trò của các nhà đầu tưcó tổchức, đặc biệt là các tổ
chức đầu tưchuyên nghiệp nhưcác quỹ đầu tưchứng khoán là một
trong những nguyên nhân chính khiến cho TTCK Việt Nam chưa ổn
định và phát triển trong những năm qua. Chính vì vậy, sựhình
thành các quỹ đầu tưchứng khoán trên TTCK Việt Nam là hết sức
cần thiết và có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với việc thúc đẩy sự
phát triển của TTCK Việt Nam.
Hơn nữa, do TTCK Việt Nam vẫn còn khá mới mẻ đối với đại bộ
phận công chúng đầu tưnên kiến thức và kinh nghiệm của các nhà
đầu tưcá nhân không nhiều. Là một định chế đầu tưchuyên nghiệp
với đội ngũnhân lực có trình độchuyên môn và kinh nghiệm, sự
xuất hiện của các quỹ đầu tưchứng khoán sẽgóp phần thu hút
nguồn vốn đầu tưvào TTCK. Mặt khác, với mục tiêu đầu tưdài hạn
và những ưu điểm vượt trội vềnăng lực tài chính, sựhình thành của
các quỹ đầu tưchứng khoán sẽgóp phần bình ổn và dẫn dắt thị
trường, tạo điều kiện đểTTCK Việt Nam phát triển – nhanh chóng
trởthành một kênh huy động vốn trung-dài hạn có hiệu quảcho nền
kinh tế.
2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀTÀI TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC
Do quỹ đầu tưchứng khoán là một định chếtài chính đã xuất
hiện khá lâu ởcác TTCK phát triển nên trên thếgiới đã có nhiều tác
giảnghiên cứu về đềtài này với những nội dung hết sức phong phú.
Tuy nhiên, do quỹ đầu tưchứng khoán vẫn còn là một khái
niệm tương đối mới mẻ ởViệt Nam nên các nghiên cứu đối với đềtài
này chưa nhiều. Ngoài một sốnghiên cứu vềhoạt động của các quỹ
đầu tưmạo hiểm nước ngoài ởViệt Nam trong thập niên 1990 như:
“Tổng quan các quỹ đầu tư ởViệt Nam” của Bear Stens vào năm
1997 và “Thành lập Quỹ đầu tưmạo hiểm ởViệt Nam – một nghiên
cứu sơbộ” của Adam Sack và John McKenzie thuộc Chương trình
phát triển kinh tếtưnhân MPDF vào năm 1998, còn có một số
chuyên đềnghiên cứu của thạc sĩkinh tếBùi Viết Thuyên và đềtài
“Giải pháp phát triển quỹ đầu tưchứng khoán ởViệt Nam” của Thạc
sĩkinh tếNguyễn ThịMinh Hằng, đềtài nghiên cứu khoa học vềQuỹ
đầu tưcủa tác giảBùi Nguyên Hoàn Nhưng trên hết, tất cảcác tài
liệu trên đều được các tác giảnghiên cứu cách đây khá lâu, do vậy
thiếu tính thời sựcủa đềtài.
3. MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤNGHIÊN CỨU
Trên cơsởnghiên cứu về đặc điểm, mô hình tổchức và hoạt
động của các loại hình quỹ đầu tưchứng khoán, kinh nghiệm vềviệc
xây dựng và phát triển Quỹ đầu tưcủa các TTCK phát triển và tình
hình hoạt động của một sốquỹ đầu tưchứng khoán ởViệt Nam
trong thời gian qua, qua đó, đềtài sẽ đềxuất một sốgiải pháp về
khung pháp lý, vềmặt chính sách nhằm phát triển các quỹ đầu tư
chứng khoán ởViệt Nam trong giai đoạn tới.
4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Đối tượng nghiên cứu của đềtài là các vấn đềvềtình hình hoạt
động của các quỹ đầu tư đểtừ đó đưa ra giải pháp phát triển quỹ
đầu tưchứng khoán ởViệt Nam.
Vềkhông gian, luận văn nghiên cứu trên địa bàn cảnước.
Vềthời gian, giới hạn nghiên cứu của đềtài là hoạt động của
các quỹ đầu tưchứng khoán ởViệt Nam từnăm 1991 đến năm
2006.
Vềnội dung, luận văn tập trung nghiên cứu các quỹ đầu tư ở
các nước phát triển, rút ra bài học kinh nghiệm cho Việt Nam, tình
hình hoạt động của các quỹ đầu tưchứng khoán tại Việt Nam. Trên
cơsởnhững nghiên cứu trên, luận văn sẽ đềxuất một sốgiải pháp
đểphát triển các quỹ đầu tưchứng khoán ởViệt Nam.
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Đểgiải quyết các mục đích mà đềtài hướng đến, tác giả đã sử
dụng chủyếu phương pháp nghiên cứu định lượng và phương pháp
nghiên cứu định tính như:
ƒ Sửdụng phương pháp thống kê lịch sửvà phương pháp tổng
hợp để đánh giá vềtình hình hoạt động của các quỹ đầu tư ở
Việt Nam thời gian qua.
ƒ Sửdụng các phương pháp phân tích, phương pháp so sánh để
liên hệkinh nghiệm các nước làm cơsở đềxuất các giải pháp
phù hợp nhằm phát triển quỹ đầu tưchứng khoán ởViệt Nam.
6. ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN VĂN
Trên cơsởnghiên cứu nghiêm túc, luận văn đóng góp một số
luận điểm mới vềmặt lý thuyết và thực tiễn nhưsau:
ƒ Đã tổng hợp một cách tương đối hệthống và đầy đủhoạt động
của các quỹ đầu tư ởViệt Nam từnăm 1991 đến nay.
ƒ Đã đềxuất được lộtrình phát triển quỹ đầu tưchứng khoán ở
Việt Nam đến năm 2010.
7. KẾT CẤU LUẬN VĂN
Ngoài phần mở đầu, kết luận, các bảng biểu, danh mục
tài liệu tham khảo và phụlục, nội dung của luận văn gồm có
3 chương:
ƒ Chương một: Một sốkhái niệm liên quan đến công ty
quản lý quỹvà Quỹ đầu tư
ƒ Chương hai: Tình hình hoạt động của các quỹ đầu tư
chứng khoán ởViệt Nam
ƒ Chương ba: Các giải pháp phát triển quỹ đầu tưchứng
khoán ởViệt Nam