Viêm phổi bệnh viện (VPBV) là loại nhiễm khuẩn bệnh viện thường gặp
nhất và đặc biệt nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao. Mặc dù đã có rất nhiều tiến
bộ trong công tác phòng ngừa bệnh và điều trị, nhưng cho đến nay, VPBV
vẫn đang còn là một thách thức lớn đối với công tác chăm sóc y tế, ngay cả ở
những nước phát triển.
Các số liệu nghiên cứu cho thấy VPBV chiếm 22% trong tổng số các
trường hợp mắc nhiễm khuẩn bệnh viện. Tỷ lệ mắc VPBV từ 5-10 trường
hợp/1000 lượt bệnh nhân nhập viện, tỷ lệ này có thể cao gấp 6 – 20 lần ở bệnh
nhân thở máy. Tỷ lệ tử vong của bệnh nhân VPBV rất cao, từ 30-70%. Chi
phí điều trị liên quan đến VPBV đang là gánh nặng cho xã hội. Ước tính tại
Hoa Kỳ, VPBV ở bệnh nhân thở máy làm kéo dài thêm thời gian thở máy từ
7,6-11,5 ngày, thời gian điều trị từ 11,5-13,1 ngày và chi phí điều trị tăng
thêm mỗi bệnh nhân khoảng 40.000 USD [1],[2].
Tại Việt Nam, VPBV cũng đang là thách thức to lớn. Nghiên cứu gần
đây cho thấy VPBV là loại nhiễm khuẩn thường gặp nhất chiếm tỷ lệ từ
41,9% – 79,4% trong tổng số các nhiễm khuẩn bệnh viện [3],[4]. Theo số liệu
của Bộ Y tế năm 2012, VPBV làm kéo dài thời gian nằm viện thêm từ 6-13
ngày và làm tăng viện phí trung bình từ 15-23 triệu đồng cho mỗi trường hợp
mắc bệnh [5].
Chẩn đoán, điều trị VPBV vẫn còn gặp nhiều khó khăn do không có tiêu
chuẩn vàng để chẩn đoán VPBV và tình hình dịch tễ đa dạng của vi khuẩn
gây bệnh. Đặc biệt sự đề kháng kháng sinh của các chủng vi khuẩn gây
VPBV luôn thay đổi, khác nhau giữa các bệnh viện, các khu vực. Tình trạng
sử dụng kháng sinh không phù hợp đã làm gia tăng tình trạng kháng kháng
sinh của vi khuẩn. Tình trạng lạm dụng kháng sinh ở các bệnh nhân cũng đã
làm cho các triệu chứng lâm sàng, Xquang phổi của VPBV thay đổi không
như kinh điển mô tả. Do vậy, rất cần nghiên cứu các đặc điểm lâm sàng, X
quang phổi và vi khuẩn gây bệnh của VPBV trong tình hình hiện nay.
Hơn nữa, các thông tin về đặc điểm lâm sàng, Xquang phổi và vi khuẩn
gây bệnh cũng như các khuyến cáo điều trị VPBV chủ yếu dựa trên các kết
quả nghiên cứu trên đối tượng là bệnh nhân viêm phổi bệnh viện liên quan
đến thở máy (VPLQTM). Có rất ít thông tin nghiên cứu trên đối tượng bệnh
nhân viêm phổi bệnh viện không liên quan thở máy (VPBVKLQTM) ở trong
và ngoài nước. Vì vậy, nghiên cứu để có thêm các thông tin về đặc điểm lâm
sàng, Xquang phổi và vi khuẩn của VPBV trên riêng từng nhóm đối tượng
VPLQTM và VPBVKLQTM cũng rất cần thiết.
Bệnh viện Phổi Trung ương là một trong những bệnh viện chuyên khoa
đầu ngành, tuyến cuối, nơi tiếp nhận điều trị bệnh nhân từ khắp các vùng
miền của cả nước. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, Xquang và cập nhật tình
hình dịch tễ, sự đề kháng kháng sinh của vi khuẩn gây VPBV trên các bệnh
nhân với các bệnh nền vào viện chủ yếu là bệnh hô hấp tại đây ở cũng sẽ cung
cấp các thông tin cần thiết để có thể can thiệp quản lý, điều trị hiệu quả hơn
VPBV trong cả nước.
Xuất phát từ những vấn đề trên, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài:
“Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, Xquang phổi và vi khuẩn gây bệnh của
viêm phổi bệnh viện ở người lớn điều trị tại Bệnh viện Phổi Trung ương”
với các mục tiêu sau:
1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, Xquang phổi của viêm phổi bệnh viện ở
người lớn điều trị tại Bệnh viện Phổi Trung ương năm 2014-2015.
2. Xác định vi khuẩn hiếu khí gây bệnh thường gặp và sự đề kháng
kháng sinh của vi khuẩn phân lập ở đối tượng bệnh nhân trên.