Thuật ngữ Hỗ trợ xã hội được ghi nhận bắt đầu phổ biến trong các nghiên cứu lý luận
về HTXH từ những năm 1970 đến những năm 1990 là kết quả của những nghiên cứu về lý
thuyết căng thẳng [129, tr.13]. Một cách khái quát Cohen và Syme (1985) cho rằng “Hỗ trợ
xã hội được định nghĩa là các nguồn lực do người khác cung cấp.” [dẫn theo 169, tr.230].
Thoits (1986) đã góp phần làm rõ thuật ngữ HTXH trên bình diện các hoạt động HTXH và
những ai sẽ tham gia vào quá trình hỗ trợ. Thoits (1986) cho rằng: “Hỗ trợ xã hội thường đề
cập đến các chức năng được thực hiện dành cho một cá nhân gặp khó khăn bởi những người
quan trọng với anh ta như thành viên gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, họ hàng và hàng xóm.
Các chức năng này thường bao gồm hỗ trợ công cụ, hỗ trợ cảm xúc xã hội và hỗ trợ thông
tin Hỗ trợ xã hội có thể được hiểu lại một cách hữu ích là hỗ trợ đối phó hoặc sự tham gia
tích cực của những người có quan hệ quan trọng vào các nỗ lực quản lý căng thẳng của một
cá nhân” [dẫn theo 169, tr.231-232] Ngày nay, thuật ngữ HTXH đã được ghi nhận chính thức trong hệ thống từ điển chuyên
ngành sức khỏe tâm thần như trong bách khoa toàn thư về sức khỏe tâm thần: “HTXH là một
cấu trúc đa chiều đề cập đến các nguồn lực vật chất và tâm lý sẵn có cho các cá nhân thông
qua các mối quan hệ giữa các cá nhân. HTXH được cho là có tác dụng có lợi đối với cả sức
khỏe tinh thần và thể chất.” [119, tr.535]. Theo Từ điển của Hiệp hội Tâm lý Hòa Kỳ (APA):
Hỗ trợ xã hội là hoạt động cung cấp sự trợ giúp hoặc an ủi dành cho người khác, điển hình
là giúp họ đối phó với các yếu tố gây ra những căng thẳng về sinh lý, tâm lý và xã hội. Sự hỗ
trợ có thể phát sinh từ bất kỳ mối quan hệ nào giữa các cá nhân trong mạng lưới xã hội của
một cá nhân, nó liên quan đến các thành viên gia đình, bạn bè, hàng xóm, tổ chức tôn giáo,
đồng nghiệp, những người chăm sóc hoặc các nhóm hỗ trợ. Nó có thể được thực hiện bằng
hình thức trợ giúp thiết thực (ví dụ: giúp làm việc nhà, đưa ra lời khuyên), các hỗ trợ hữu
hình có thể bao gồm việc hỗ trợ tài chính hoặc các hỗ trợ vật chất trực tiếp khác và các hỗ
trợ về tinh thần cho phép cá nhân cảm thấy họ được tôn trọng, chấp nhận và thấu hiểu [105].
Như vậy có thể nhận thấy HTXH về cơ bản được xem là những lợi ích về tâm lý, vật
chất và xã hội mà một cá nhân có thể nhận được để đối phó với các khó khăn xảy ra trong
cuộc sống, các HTXH này được cung cấp bởi những cá nhân, nhóm, tổ chức có mối quan hệ
với người nhận hỗ trợ trong MLXH của họ.
Từ phân tích trên về khái niệm HTXH, trong phạm vi luận án khái niệm ‘Hỗ trợ giáo
dục’ được hiểu: là hoạt động cung cấp sự trợ giúp dành cho người khác, các hỗ trợ này giúp
những người nhận hỗ trợ giải quyết các khó khăn, rào cản trong tiếp cận giáo dục. Sự trợ
giúp có thể đến từ những cá nhân, tổ chức trong mạng lưới xã hội của người nhận hỗ trợ. Sự
trợ giúp có thể được thực hiện bằng nhiều hình thức như hỗ trợ thông tin về giáo dục, hỗ trợ
về vật chất trong giáo dục, hỗ trợ tinh thần khi gặp khó khăn tiếp cận giáo dục và hỗ trợ kết
nối mạng lưới xã hội