Qua các giai đoạn phát triển khác nhau của con người, giáo dục luôn
được các nhà quản lý xã hội quan tâm vì giáo dục phát triển sẽ giúp tạo ra
“hưng thịnh quốc gia” và sự phát triển cho cả xã hội. Thật vậy, với quá trình
tạo nên sản phẩm tri thức cho xã hội, giáo dục được xem như là một loại
“hàng hoá đặc biệt” có tính lan toả rất lớn và lợi ích kinh tế – xã hội mà giáo
dục đem lại lớn hơn lợi ích giáo dục tạo ra cho mỗi cá nhân, hay nói cách
khác, giáo dục tạo ra ngoại tác tích cực cho xã hội.
Thực tế cho thấy, các quốc gia đầu tư tích cực cho nghiên cứu phát triển
và phổ biến tri thức thông qua giáo dục, đặc biệt là giáo dục đại học, thường
trở thành những quốc gia thành công nhất trong việc giải quyết các vấn đề
phát triển. Sự phát triển kinh tế của các nước thịnh vượng nhất khu vực Đông
Á và Đông Nam Á như Hàn Quốc, Singapore, Trung Quốc là một minh chứng
rõ ràng cho mối quan hệ mật thiết giữa phát triển và giáo dục Đại học – Cao
đẳng.
Tuy nhiên, suất sinh lợi do giáo dục mang lại không phải lúc nào cũng
bằng nhau. Suất sinh lợi từ giáo dục có thể sẽ thấp hơn nếu chất lượng giáo
dục thấp hoặc kiến thức và kỹ năng có được ở trường không đáp ứng được
yêu cầu thị trường.
Đối với nước ta, từ lâu Đảng và Nhà nước đã xác định, giáo dục – đào
tạo là quốc sách hàng đầu và đầu tư cho giáo dục – đào tạo là đầu tư phát triển.
Tiếc thay, về quan điểm, không thể có gì đúng đắn hơn thế, nhưng trong quá
trình thực hiện chúng ta chưa thực sự làm được điều đó.