Nước ta có 106 lưu vực sông với khoảng 3450 sông, suối tương đối lớn
(chiều dài từ 10km trở lên), trong đó có 10 hệ thống sông lớn (diện tích lưu vực
lớn hơn 10.000km2), bao gồm: Hồng – Thái Bình, Bằng Giang – Kỳ Cùng, Mã,
Cả, Vu Gia – Thu Bồn, Ba, Đồng Nai và sông Cửu Long. Tổng lượng nước mặt
trung bình hằng năm khoảng 840 tỷ m3 tập trung chủ yếu hơn 97% ở 19 lưu vực
sông và Nhóm lưu vực sông, trong đó khoảng 60% lượng nước đến từ nước
ngoài. Trữ lượng tiềm năng nước dưới đất khoảng 93 tỷ m3/năm. Nước dưới đất
phân bố ở 26 đơn vị chứa nước lớn, tập trung chủ yếu ở hạ lưu lưu vực sông
Hồng – Thái Bình và lưu vực sông Cửu Long.
Tài nguyên nước Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều vấn đề: phụ thuộc
rất lớn vào nguồn nước nước ngoài, thiếu nước mùa khô, nguồn nước ở một số
lưu vực sông đã và đang có dấu hiệu suy giảm về cả trữ lượng và chất lượng.Hạn
hán, xâm nhập mặt, ngập lụt, lũ quét, sạt, lở bờ sông, ô nhiễm cục bộ nguồn
nước . đã và đang là rào cản, ảnh hưởng đến đầu tư, phát triển kinh tế, môi
trường, văn hóa, xã hội, và hệ sinh thái thủy sinh phụ thuộc nguồn nước. Phát
triển kinh tế, xã hội đã và đang đặt ra yêu cầu lớn đối với tài nguyên nước và thực
sự là một sức ép lớn đối tài nguyên nước của quốc gia như: gia tăng nhu cầu sử
dụng nước, khai thác quá mức tài nguyên nước, nảy sinh mâu thuẫn trong khai
thác, sử dụng nguồn tài nguyên nước. Gia tăng nhu cầu sử dụng nước đồng nghĩa
với việc gia tăng lượng nước thải thải vào nguồn nước, trong khi đó, hệ thống thu
gom xử lý nước thải chưa đáp ứng được nhu cầu xử lý. Bên cạnh đó, tác động của
3
BĐKH đến tài nguyên nước ngày càng rõ rệt: xâm nhập mặn vào sâu trong nội
đồng ở lưu vực sông Đồng Nai, Cửu Long, Vu Gia – Thu Bồn, Mã, Cả, Trà Khúc,
Hồng – Thái Bình, và nhóm các lưu vực sông ven biển hạn hán, ngập lụt, lũ
ống, lũ quét sạt, lở bờ sông xuất hiện với tần xuất nhiều hơn, và có xu hướng bất
thường, khốc liệt hơn.