Khuyết tật, người khuyết tật và trẻ khuyết tật
Khuyết tật do bị bệnh gây khiếm khuyết, giảm chức năng và tàn tật.
WHO phân cấp độ khuyết tật như sau: khiếm khuyết (cấp độ cấu trúc của cơ
thể), hạn chế hoạt động (cấp độ cá nhân), hạn chế sự tham gia (cấp độ xã hội).
Báo cáo Người khuyết tật Thế giới ước tính rằng có hơn một tỷ người
khuyết tật trên thế giới, trong đó 110 đến 190 triệu người gặp khó khăn rất lớn
(WHO 2011). Con số này tương ứng với khoảng 15% dân số thế giới và cao
hơn ước tính trước đây của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Những con số này
cho thấy sự gia tăng tỷ lệ người khuyết tật, có thể do già hóa dân số và gia
tăng các bệnh mãn tính.15 NKT bị giảm chức năng do hạn chế về sức khoẻ và
gặp các rào cản trong môi trường sống khiến họ khó thực hiện các chức năng
sinh hoạt hàng ngày cũng như không tham gia một cách bình đẳng vào các
hoạt động xã hội. NKT cũng là người bị khiếm khuyết một hoặc nhiều bộ
phận cơ thể hoặc bị suy giảm chức năng nên lao động, sinh hoạt, học tập gặp
khó khăn.
TKT là NKT dưới 16 tuổi. UNICFF đã phân TKT thành 6 lĩnh vực: nghe,
nhìn, vận động, nhận thức, khả năng ghi nhớ/ tập trung, tự chăm sóc bản thân,
và chức năng giao tiếp. Đánh giá theo 4 mức độ: (1) Không khó khăn; (2)
Khó khăn; (3) Rất khó khăn và (4) Không thể thực hiện được. Nếu một trẻ có
lượng giá là (2), (3) hoặc (4) sẽ được coi là khuyết tật.16,17
Nghiên cứu tại An Giang và Đồng Nai (2011) cho thấy: nhận thức về
nguyên nhân gây khuyết tật của cha mẹ TKT thiếu chính xác. Các kỹ năng và
kiến thức phát hiện sớm khuyết tật của trẻ em tại cộng đồng rất hạn chế.
Việc phát hiện sớm và can thiệp sớm khuyết tật đặc biệt ở trẻ em có ý
nghĩa rất quan trọng. Nó có thể làm thay đổi cả tương lai cuộc sống sau này
của trẻ khuyết tật.