Đánh giá khả năng tự làm sạch của dòng sông đóng vai trò hết sức quan
trọng trong bảo vệ chất lượng nguồn nước phục vụ cho phát triển kinh tế – xã
hội và an ninh quốc phòng. Đây là hướng nghiên cứu được quan tâm nhiều
trong những năm gần đây tại Việt Nam. Việc nghiên cứu quá trình phân hủy
chất hữu cơ trong nước sông bởi vi sinh vật nhằm nâng cao hiệu quả, tính chính
xác, độ tin cậy trong đánh giá khả năng tự làm sạch của dòng sông.
Trong những năm gần đây, tại Việt Nam, khái niệm về khả năng tự làm
sạch của dòng sông được đề cập thường xuyên hơn trong các tài liệu nghiên
cứu. Một số nghiên cứu về khả năng tự làm sạch của dòng sông được thực hiện
với công cụ sử dụng chính để đánh giá khả năng tự làm sạch của dòng sông là
các mô hình toán như: MIKE, BASINS, SWAT, QUAL2 (QUAL2EU,
QUAL2K), WASP7 [9], [12], [17], [25].
Một trong những yếu tố rất quan trọng ảnh hưởng đến kết quả đánh giá
khả năng tự làm sạch của dòng sông chính là các hệ số thực nghiệm [25]. Có
nhiều nhóm hệ số thực nghiệm khác nhau như: Nhóm các hệ số phân hủy hữu
cơ (hệ số ôxy hóa, hệ số thủy phân hữu cơ), nhóm các hệ số dinh dưỡng (hệ số
thủy phân nitơ hữu cơ, hệ số nitro hóa, hệ số phi nitro hóa, hệ số thủy phân phốt
pho hữu cơ), nhóm các hệ số phiêu sinh thực vật (hệ số phát triển tối đa, hệ số
hô hấp, hệ số chết), nhóm các hệ số tảo đáy (hệ số hô hấp, hệ số bài tiết, hệ số
chết), hệ số vi khuẩn gây bệnh, hệ số mảnh vụn tế bào [25]. Đối với quá trình
phân hủy các chất hữu cơ trong nước sông, hệ số thực nghiệm này chính là hệ
số phân hủy chất hữu cơ bởi vi khuẩn hiếu khí [25]. Hiện nay, tại Việt Nam,
các hệ số thực nghiệm này được chọn theo gợi ý của mô hình khi áp dụng đánh
giá khả năng tự làm sạch của một dòng sông nào đó [17], [25].
Tại Việt Nam, đã có một số ít công trình nghiên cứu có xác định hệ số
phân hủy chất hữu cơ trong nước sông bởi nhóm vi khuẩn hiếu khí nhưng quy
mô thực hiện với số lượng mẫu ít, thời gian thực hiện ngắn và chưa xem xét
ảnh hưởng của các yếu tố như: Nhiệt độ, pH, độ mặn, ôxy hòa tan (DO) đến tốc
độ phân hủy chất hữu cơ trong nước sông [14], [19].