Nguồn của pháp luật là một trong những vấn đề quan trọng không chỉ trong khoa
học pháp lý mà còn ở thực tiễn thực thi pháp luật. Theo Giáo trình Lí luận chung về
nhà nước và pháp luật của Trường Đại học Luật Hà Nội thì “nguồn của pháp luật
chính là tất cả các yếu tố chứa đựng hoặc cung cấp căn cứ pháp lý để các chủ thể
thực hiện hành vi thực tế. Nói cách khác, nguồn của pháp luật là tất cả các yếu tố
chứa đựng hoặc cung cấp căn cứ pháp lý cho hoạt động của cơ quan nhà nước, nhà
chức trách có thẩm quyền cũng như các chủ thể khác trong xã hội”1. Nguồn pháp luật
có thể là: đường lối chính sách của Đảng, nhu cầu quản lý kinh tế-xã hội của đất nước,
các tư tưởng học thuyết pháp lý, các nguyên tắc chung của pháp luật, văn bản quy
phạm pháp luật, các điều ước quốc tế, phong tục tập quán, án lệ hay các quyết định,
bản án của tòa án, quy tắc của các hiệp hội nghề nghiệp2. Nhu cầu đa dạng hóa hình
thức pháp luật đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của Nhà nước, nhất là các nhà lập
pháp. Theo Đánh giá về nhu cầu cải cách pháp luật Việt Nam đến năm 2020, Chính
phủ Việt Nam đã nhận ra sự bất cập về nguồn của pháp luật trong hệ thống pháp luật
Việt Nam hiện hành nên đã đề xuất, kiến nghị về việc áp dụng tập quán pháp và án
lệ. Chính vì thế: “Nghiên cứu về khả năng khai thác, sử dụng các án lệ, tập quán (kể
cả tập quán, thông lệ thương mại quốc tế) và quy tắc của các hiệp hội nghề nghiệp
góp phần bổ sung và hoàn thiện pháp luật”3 là một trong bảy giải pháp được đề cập
ở Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010,
định hướng đến năm 2020 trong Nghị quyết số 48 NQ-TƯ của Bộ Chính trị BCHTƯ
Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 25 tháng 5 năm 2005.