2.1.2.1. Đặc điểm chung về áp dụng pháp luật trong điều tra vụ án của Cơ quan Cảnh sát điều tra cấp huyệnThứ nhất, hoạt động mang tính quyền lực nhà nước
“Hoạt động này mang tính quyền lực nhà nước, do nhà nước (cơ quan chuyên trách do nhà nước lập ra) thực hiện với sự phối hợp, tham gia của các cơ quan, tổ chức và cá nhân khác” [89, tr16]. Cụ thể, Cơ quan Cảnh sát điều tra cấp huyện là một trong những cơ quan của Nhà nước được giao quyền áp dụng pháp luật trong điều tra tội phạm nói chung và áp dụng pháp luật trong điều tra vụ án có bị can là người dưới 18 tuổi nói riêng, như: “tiến hành Điều tra các tội phạm, áp dụng mọi biện pháp do luật định để phát hiện, xác định tội phạm và người thực hiện hành vi phạm tội; lập hồ sơ, đề nghị truy tố” [45]. Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Cơ quan Cảnh sát điều tra cấp huyện đối với mỗi vụ án cụ thể, đối tượng cụ thể được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật, Cơ quan Cảnh sát điều tra cấp huyện có thẩm quyền áp dụng pháp luật khác nhau. Trong quá trình áp dụng pháp luật Cơ quan Cảnh sát điều tra cấp huyện phải xem xét thận trọng và dựa trên cơ sở những quy định, yêu cầu của quy phạm pháp luật để ra quyết định tố tụng, hành vi tố tụng cụ thể.
Áp dụng pháp luật trong điều tra vụ án có bị can là người dưới 18 tuổi của Cơ quan Cảnh sát điều tra cấp huyện mang đặc điểm quyền lực nhà nước thể hiện ý chí của Cơ quan Cảnh sát điều tra cấp huyện căn cứ quy định của pháp luật tiến hành áp dụng pháp luật, không phụ thuộc vào ý chí chủ thể bị áp dụng. Áp dụng pháp luật của Cơ quan Cảnh sát điều tra cấp huyện có tính chất bắt buộc đối với chủ thể bị áp dụng như Quyết định khởi tố vụ án hình sự, Quyết định khởi tố bị can là người dưới 18 tuổi thì các chủ thể này bắt buộc phải chấp hành. Trong trường hợp chủ thể bị áp dụng Quyết định khởi tố bị can là người dưới 18 tuổi hoặc chủ thể khác như người làm chứng, bị hại… không tự giác chấp hành thì những văn bản áp dụng pháp luật này luôn được đảm bảo thực thi bởi sức mạnh cưỡng chế của nhà nước.