Bảo hiểm xã hội (BHXH) đƣợc hiểu là sự bảo đảm hoặc thay thế cho những
thu nhập bị mất hoặc bị giảm của ngƣời lao động khi thai sản, về già hoặc khi gặp
rủi ro (nhƣ ốm đau, tai nạn lao động (TNLĐ), chết.) trên cơ sở đóng quỹ của ngƣời
lao động và ngƣời sử dụng lao động (NSDLĐ) cho cơ quan BHXH trƣớc khi xảy ra
những biến cố đó. Để tổ chức triển, khai có hiệu quả các chính sách, chế độ BHXH
cho ngƣời lao động (NLĐ), thì việc ban hành pháp luật và tổ chức thực hiện pháp
luật về BHXH là một trong những biện pháp, cách thức quan trọng mà bất kỳ Nhà
nƣớc nào cũng phải tiến hành nhằm bảo đảm quyền con ngƣời, quyền cơ bản của
công dân, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, góp phần cho sự phát triển bền
vững của đất nƣớc.
Trên bình diện quốc tế, do nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan nên một
số quyền của phụ nữ ở nông thôn trong đó có quyền tham gia BHXH chƣa đƣợc
bảo đảm đầy đủ, còn chịu nhiều thiệt thòi so với nam giới và với phụ nữ ở khu vực
thành thị. Khuyến nghị chung số 34 về quyền của phụ nữ ở nông thôn cũng chỉ rõ:
“Quyền và lợi ích của phụ nữ ở nông thôn không đƣợc ghi nhận trong các luật, các
chính sách quốc gia hoặc ngay cả khi đã có quy định trong hệ thống pháp luật thì
cũng chƣa đƣợc thực hiện đầy đủ trên thực tế” [100]. Vì vậy, phụ nữ ở nông thôn
đƣợc coi là một trong những đối tƣợng yếu thế trong xã hội.
Ở Việt Nam, BHXH đƣợc coi là “một trong những trụ cột của chính sách an
sinh xã hội (ASXH), góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo đảm ổn
định chính trị – xã hội và phát triển kinh tế – xã hội” [8]. Vì vậy, Đảng và Nhà nƣớc
ta đã luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và thực hiện chính sách ASXH, bảo
đảm tiến bộ và công bằng xã hội, coi đó vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển
bền vững đất nƣớc, thể hiện tính ƣu việt, bản chất tốt đẹp của chế độ ta.