4.1.2.2 Đặc điểm các doanh nghiệp xuất nhập khẩu gạo trên thế giới Xuất nhập khẩu gạo trên thế giới chủ yếu được tiến hành thông qua các công ty thương mại quốc tế. Đây là những công ty tư nhân, đa phần họ buôn bán nhiều loại hàng hoá ngũ cốc và nông sản khác, chứ không phải chỉ chuyên về gạo. Nhiều công ty có kho chứa, nhà máy chế biến, và phương tiện vận chuyển từ các nước xuất khẩu sang các nước có nhu cầu nhập khẩu. Các công ty này thường đóng cả vai trò trung gian tài chính giữa bên mua và bên bán. Kinh doanh gạo là một hoạt động rất rủi ro. Đó là lý do các công ty thương mại gạo trên thế giới liên tục thay đổi vị trí của mình trong vị trí những công ty đứng đầu. Trong thập kỷ 1990, ba công ty thương mại tư nhân lớn trên thị trường gạo thế giới là Continental, Richco (Glencore) và Cargill; và bên cạnh ba công ty này là các công ty hoạt động trên các thị trường ngách như André, Global Rice, Riz et Denrées, Rial Trading, New Field Partner, Inglewood and Orco. Nhưng trong thập niên 2000, các doanh nghiệp này đã phải thu nhỏ qui mô hoặc rời khỏi thị trường thương mại gạo quốc tế. Bên cạnh các công ty thương mại tư nhân, gạo còn được xuất khẩu bởi các công ty nhà nước hoặc các định chế nhà nước khác. Những công ty thương mại nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các giao dịch trên cơ sở hiệp định mua bán gạo giữa các chính phủ (G2G). G2G thường được tiến hành giữa các nước nhập khẩu như Cuba, Malaysia, Indonesia, Iran, Iraq, Philippines và Sri Lanka, với các nước xuất khẩu gạo như Myanmar, Pakistan, Thái Lan và Việt Nam. Ở các nước nhập khẩu gạo, vai trò của các công ty nhập khẩu nhà nước cũng tương đối quan trọng, dù là đa phần gạo nhập khẩu được thực hiện bởi khối tư nhân. Các công ty trong nước thường đóng vai trò đấu thầu gạo quốctế, trữ gạo, và phân phối gạo trong nước để phục vụ chính sách an ninh lương thực của chính phủ. Vì là mặt hàng kém được chuẩn hoá, nên môi giới đóng một vai trò khá quan trọng trong việc thúc đẩy thương mại trên thị trường gạo đặc biệt là với các nước châu Phi. Môi giới tìm kiếm bên mua và bên bán phù hợp đối với một chủng loại và chất lượng gạo nào đó và hưởng hoa hồng từ dịch vụ của mình. Các nhà môi giới chuyên về gạo bao gồm: Jacksons, Marius Brun et Fils, Schepens & Co SA có trụ sở tại châu Âu, Creed Rice tại Mỹ, hay Western Rice Mills Ltd tại Canada.