3.1.2.2. Đặc điểm của ngành khai thác than và khoáng sản có ảnh hưởng đến kế toán các khoản dự phòng phải trả và dự phòng tổn thất tài sảnTrong nền kinh tế thị trƣờng có sự cạnh tranh gay gắt của nhiều đối thủ cạnh tranh và bối cảnh khó khăn chung do suy thoái kinh tế sau đại dịch Covid, các DN thuộc TKV phải đối mặt với hàng loạt các RR, bao gồm:
Rủi ro kinh doanh sẽ làm phát sinh các nghĩa vụ của DN Ngành KTKS là ngành SXKD gây ảnh hƣởng nhiều đến môi trƣờng khi tạo ra nhiều núi đất đá thải, các moong khai thác sâu. Hoạt động khai thác tác động đến cấu tạo địa chất của khu vực. Môi trƣờng đã chịu ảnh hƣởng nặng nề bởi những tác động xấu khi nguồn nƣớc và đất bị ô nhiễm bởi chất thải công nghiệp, không khí bị ô nhiễm bởi bụi than và khoáng sản v.v… Chính vì vậy, các DN thuộc TKV phát sinh nghĩa vụ phải trả để phục hồi môi trƣờng, HNMT. Các DN trong ngành KTKS có quy mô lớn, số lƣợng lao động nhiều trong khi điều kiện SXKD của ngành gặp nhiều khó khăn trong những năm qua, do đó nhiều DN cần tiến hành tái cơ cấu, đây cũng là chủ trƣơng chung của TKV. Quá trình tái cơ cấu là một quá trình lâu dài và phát sinh nhiều chi phí, do đó sẽ phát sinh nghĩa vụ phải trả đối với những chi phí liên quan.
Khoáng sản là tài nguyên thiên nhiên không thể phục hồi, là tài sản thuộc sở hữu toàn dân. Đại diện cho sở hữu toàn dân là Nhà nƣớc đứng ra làm chủ sở hữu. Vì vậy, nhà đầu tƣ nếu muốn khai thác loại tài nguyên này thì cần phải trả một khoản tiền – phát sinh nghĩa vụ thanh toán đối với chi phí cấp quyền KTKS.Để thực hiện KTKS, các DN thuộc TKV cần thực hiện công tác GPMB. GPMB trong trƣờng hợp này là quá trình di dời nhà cửa, cây cối, công trƣờng và một bộ phận dân cƣ đến một phần đất khác để phục vụ cho việc xây dựng công trình mỏ trên đó. Hoạt động GPMB làm phát sinh nghĩa vụ phải trả về chi phí đền bù cho đối tƣợng có liên quan đến các tài sản phải di dời, chi phí phá dỡ GPMB, chi phí thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải sau khi phá dỡ.