Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường, xu hướng tự do
h a thương mại và toàn cầu hóa phát triển đã tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt
động kinh doanh diễn ra sôi động. Đặc biệt, kể từ khi Việt Nam gia nhập Tổ chức
Thương mại thế giới (WTO) thì các hoạt động kinh doanh quốc tế diễn ra với tốc độ
nhanh hơn bao giờ hết. Trong môi trường kinh tế phát triển thuận lợi như vậy, các
hoạt động kinh doanh hàng hóa, dịch vụ cũng ng y c ng đa dạng, phong phú hơn.
Để có thể nhanh chóng hoàn tất giao dịch, đáp ứng kịp thời nhu cầu của khách
h ng, đồng thời để nâng cao hiệu quả của các giao dịch đòi hỏi các doanh nghiệp
phải soạn thảo trước những điều khoản, quy tắc ổn định để có thể áp dụng cho các
giao dịch cùng loại đ l “điều kiện giao dịch chung”, tên tiếng Anh thường là
“General Terms and Conditions” hay “Standard Terms and Conditions”. Sự ra đời
của ĐKGDC hoàn toàn khách quan, phù hợp với sự phát triển của nền sản xuất
hàng loạt ng y c ng được tiêu chuẩn hóa. Xu thế các doanh nghiệp sử dụng
ĐKGDC cho tất cả các giao dịch với các đối tác ngày càng phổ biến, điều này giúp
cho doanh nghiệp giảm chi phí đ m phán, giảm rủi ro pháp lý và chi phí xã hội.
Vấn đề đặt ra là ĐKGDC sử dụng cho việc giao kết hợp đồng do một bên
soạn thảo sẵn, bên còn lại muốn xác lập hợp đồng phải đồng ý, chấp nhận vô điều
kiện các điều khoản đ , vậy c hay không các ĐKGDC đã l m hạn chế quyền tự do
giao kết hợp đồng? Việc sử dụng ĐKGDC cho giao kết hợp đồng trong trường hợp
này có tạo sự bất bình đẳng về quyền lợi giữa các bên hay không? ên soạn thảo
ĐKGDC c những quy định nhằm hạn chế, loại bỏ quyền của bên giao kết hợp
đồng hay buộc bên giao kết hợp đồng phải gánh chịu những rủi ro bất hợp lý gì
không? Trong các hợp đồng HHH, các DNBH là bên soạn thảo trước các điều
khoản mẫu để khách hàng xem xét trả lời chấp nhận trong một khoảng thời gian
nhất định, nếu khách h ng đồng ý tham gia bảo hiểm đồng nghĩa với việc chấp nhận
toàn bộ nội dung hợp đồng bảo hiểm theo điều khoản mẫu mà doanh nghiệp bảo
hiểm đã đưa ra. Chính vì vậy, người mua bảo hiểm không được đ m phán, thỏa
thuận về việc sửa đổi, bổ sung điều khoản của hợp đồng bảo hiểm, khách hàng khó2
có thể hiểu hết các điều khoản ĐKGDC trong khi DNBH lại là bên ban hành
ĐKGDC có thể c xu hướng lựa chọn các ĐKGDC c lợi cho mình, dồn người mua
bảo hiểm vào tình thế khó lựa chọn g y bất lợi cho bên mua bảo hiểm khi giao kết
và thực hiện hợp đồng. Do phải chấp nhận các ĐKGDC một cách bị động nên nguy
cơ khách h ng c thể bị hạn chế quyền tự do trong giao kết hợp đồng v dễ bị rủi ro
trong quá trình thực hiện. Vì vậy, cần phải có những cơ chế giải quyết kịp thời và
kiểm soát chặt chẽ các ĐKGDC trong các hợp đồng BHHH để các doanh nghiệp
Việt Nam tận dụng được các lợi thế của ĐKGDC sử dụng cho việc giao kết hợp
đồng với các khách h ng, đồng thời bảo vệ quyền lợi cho các khách hàng là bên
không soạn thảo ĐKGDC l rất cần thiết.