1.1.3. Phân loại vốn ODA
Vốn ODA với cùng bản chất nhưng tùy theo cách tiếp cận khác nhau mà có thể đưa ra cách phân loại khác nhau.
1.1.3.1.Phân loại theo tính chất nguồn vốn:
Bao gồm vốn ODA không hoàn lại, ODA trả nợ (cho vay ưu đãi) và ODA hỗn hợp:
– Vốn ODA không được trả lương: là hỗ trợ phát triển của chính phủ mà các nước nhận không cần phải trả nợ dưới bất kỳ hình thức nào. ODA không được trả lương thường được cung cấp cho các nước đang phát triển vì lý do nhân đạo, mặc dù các nước không phải đang phát triển cũng có thể đến hỗ trợ như vậy khi họ gặp phải các vấn đề nghiêm trọng như thiên tai và dịch bệnh. Hình thức chính của nó là hỗ trợ kỹ thuật, các dự án xã hội hoặc các dự án phụ trợ. Các lĩnh vực hỗ trợ ưu tiên cho ODA không được trả lương trước đây là các vấn đề như giáo dục, chăm sóc sức khỏe và gần đây đã mở rộng sang các lĩnh vực mới như bảo vệ môi trường và bảo vệ động vật quý hiếm.
– ODA trả nợ (vốn vay ưu đãi): ODA trả nợ thực sự là một khoản vay có tính chất ưu đãi được cung cấp cho các nước đang phát triển, và các nước nhận trả nợ bình thường cho bên hỗ trợ theo điều ước quốc tế cho vay. Bản chất của ưu đãi được phản ánh trong lãi suất thấp, thời gian trả nợ dài hơn, thường có thời gian 5 đến 10 năm (tiếng Anh: grace period – trong thời gian đó các quốc gia vay chỉ cần trả lãi, không cần phải trả nợ gốc – một số bài báo được dịch sang ‘thời gian ân hạn’, bài viết này được dịch thống nhất là “thời gian ưu đãi”). Theo tiêu chuẩn quốc tế phổ biến hiện nay, “thành phần không hoàn lại” đạt 25% trở lên cho vay có thể được coi là ODA. Các nước nhận thường sử dụng loại ODA này để đầu tư vào các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng như đường giao thông, cảng biển, nhà máy lớn, v.v. ODA trả lương hiện là loại hình ODA chính, chiếm phần lớn tổng số ODA trên thế giới.