1.3. Đặc điểm sinh học lan hài1.3.1. Đặc điểm hình thái của lan hàiTheo Trần Hợp (1990) [1 2 ]], các loài lan hài Paphiopedilum ) ở Việt Nam có hình dạng bên ngoài rất đa dạng, chúng mang những đặc điểm hình thái chung sau-Dạng cây: Là các loài thân cỏ có kích thước trung bình với thân mang nhiều lá mọc thành hai hàng xếp thành hình quạt, đôi k hi có dạng thân bò. Tất cả các loài đều có thân rễ nhưng đa số rất ngắn. Thân chín h là loại thân rễ nằm ngang, thông thường nằm ở dưới lớp đất , có nhiệm vụ đỡ cho các lá, từ đó các rễ phát triển theo nhiều ngang và dọc. Thân thường mang trên nó một số lượn g lá không đổi, sau khi đã đạt đến độ trưởng thành sẽ hình thành một chồi hoa.-Rễ: Rễ chùm, có một lớp mô xốp bọc xung quanh các rễ thật, lớp màng xốp này có vai trò t rong việc giữ nước và ngăn ánh sán g mạnh . Sau khi rễ trưởng thành thì có dạng sợi mảnh với hệ floem phát triển mạnh . Rễ xanh quanh năm được bao phụ bởi một lớp vỏ làm cho rễ có khả năng hấp thụ độ ẩm trong không khí. Rễ lan hài cứng và dày, đường kính 2-5 mm, phân nhánh ít, dài từ 30-50 cm. Đầu rễ non có màu từ hồng nhạt đến trắng ngà, rễ già màu sậm và nhiều lông hơn. Rễ thường bắt đầu từ thân rễ, tức là ở phần gốc của lá trong một số loài, chúng bắt đầu từ cái trục của lá dưới thấp hơn.- Lá: Thường có dạng lá dài gấp đôi, hình trứng ngược hay bầu dục thuôn và mở rộng. Mỗi lá có đốt ở gốc, dưới đó là bẹ lá hình chữ V xếp lợp xít lên nhau trên thân. Độ dài của lá có thể từ 3- 50 cm. Mặt trên của lá có thể có màu xanh lá cây hoặc khảm bởi các mảng đậm nhạt không đều với các gân màu xanh lá nổi rõ. Mặt dưới lá có các đốm tím dày đặc hoặc vết tím xỉn chỉ thấy rõ ở gần gốc lá. Lá của các loài điển hình cho điều kiện sống khô đều dày, mọng nước và cứng.Ở một số loài như P.hirsutissimum, hay P.dianthum các lá có thể dài tới 50cm, nhưng ở một số loài khác như P.helenae, cây trưởng thành đôi khi có lá không dài quá 3cm.