Thơ lục bát hiện đại kế thừa từ tinh hoa văn hoá dân tộc, từ kho tàng ca
dao, dân ca. Có những tên tuổi đã rất thành công với thơ lục bát như: Tản Đà,
Nguyễn Bính, Huy Cận, Tố Hữu, Bùi Giáng, Nguyễn Duy, Đồng Đức Bốn,
Phạm Công Trứ, Lê Đình Cánh.
Ai cũng biết tính chất của lục bát là dễ làm mà khó hay, hầu như ai làm
thơ cũng bắt đầu bằng thể loại này, chưa kể người người làm lục bát, nhà nhà
làm lục bát, số lượng nhà thơ làm theo thể loại này nhiều không đếm xuể. Tuy
nhiên, số lượng nhà thơ đọng lại trong lòng độc giả ở thể lục bát lại không
nhiều. Có thể nói, trong dòng chảy thơ ca dân tộc, lục bát vẫn cho thấy một
sức sống trường tồn, và việc giải mã sức sống này cũng đặt ra nhiều vấn đề
dưới góc nhìn thi pháp học. Từ ca dao đến Truyện Kiều của Nguyễn Du rồi
đến thơ lục bát hiện đại, lục bát đã cho thấy có một sự vận động để thích
ứng với từng thời kì lịch sử.
Dưới góc nhìn thi pháp học, có thể thấy thơ lục bát hiện đại chia thành hai
khuynh hướng, một là khuynh hướng dân gian (Nguyễn Bính, Nguyễn Duy,
Đồng Đức Bốn.), hai là khuynh hướng cổ điển – bác học (Huy Cận và phần
nào đó là Bùi Giáng ). Ở cả hai ngã rẽ này, thơ lục bát hiện đại đều có
những thành công và có những dấu ấn riêng biệt. Nghiên cứu này sẽ tìm
hiểu thơ lục bát hiện đại dưới góc nhìn thi pháp học: thể loại, cấu trúc,
ngôn ngữ, từ đó chỉ ra những khuynh hướng sáng tác trong quá trình vận
động và phát triển của thể loại này.