4.1. Định hướng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào ngành công nghiệp môi trường tại Việt Nam trong bối cảnh mới
Trong bối cảnh thế giới đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng do biến đổi khí hậu gây ra, xu hướng chuyển dịch sang nền kinh tế xanh, ít carbon ngày càng trở nên cấp thiết. Các hoạt động, lĩnh vực xử lý ô nhiễm, BVMT và phát triển bền vững ngày càng trở thành những nội dung quan trọng, và là các ưu tiên hàng đầu của nhiều quốc gia tại các khuôn khổ hợp tác đa phương, các diễn đàn và chương trình nghị sự toàn cầu. Điển hình như tổng vốn đầu tư quốc tế trong những năm gần đây vào các lĩnh vực thuộc SDG có sự gia tăng rõ rệt (UNCTAD, 2023) cho thấy đẩy mạnh tập trung cho lĩnh vực môi trường đang là xu hướng chung của các nền kinh tế trên thế giới.Bên cạnh đó, Việt Nam đã đặt ra các cam kết về BVMT kể từ COP26, tiêu biểu là mục tiêu Net Zero vào năm 2050.
Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam cần huy động tối đa các nguồn lực, trong đó cần đẩy mạnh thu hút nguồn vốn nước ngoài cho ngành CNMT. Đây là ngành kinh tế đóng vai trò chủ chốt trong việc xử lý ô nhiễm và phát thải, là “hậu phương” vững chắc cung ứng nguồn lực cho hành trình tiến đến Net Zero của Việt Nam. Các dự án FDI trong ngành này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm, mà còn góp phần tạo ra công nghệ môi trường mới, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, đồng thời hỗ trợ Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển bền vững đã đề ra.Trong những năm gần đây, ngành CNMT đã hiện diện rõ hơn trong hệ thống chính sách, quy định pháp luật của Nhà nước, phản ánh quan điểm và tầm nhìn của quốc gia về vai trò của ngành CNMT. Căn cứ “Đề án phát triển ngành công nghiệp môi trường đến năm 2025” (Quyết định số 192/QĐ-TTg năm 2017) và Nghị định số 08/2022/NĐ-CP năm 2022, ngành CNMT được định hướng trở thành “một ngành kinh tế có đóng góp quan trọng trong nền kinh tế, cơ bản đáp ứng nhu cầu về bảo vệ môi trường trong nước; từng bước tiến tới xuất khẩu các công nghệ, thiết bị, dịch vụ và sản phẩm bảo vệ môi trường có lợi thế cạnh tranh”.