1.2. Tổng quan nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kỹ thuật và năng suất nhân tố tổng hợpViệc xác định mức TE và TFP là vấn đề quan trọng, nhưng xác định nguồn gốc của các nhân tố tác động đến chúng còn quan trọng hơn (Timmer, 1971) [108]. Ngoài các nhân tố truyền thống tác động lên hiệu quả và năng suất của một doanh nghiệp là các yếu tố sản xuất như vốn và lao động, tuy nhiên còn có các nhân tố khác cũng có tác động không nhỏ đến hiệu quả và năng suất của doanh nghiệp. Đã có nhiều các nghiên cứu trên thế giới cũng như ở Việt Nam phân tích về các yếu tố tác động đến TE và TFP và người ta có thể chia các nhân tố đó thành hai nhóm: i) Nhóm các nhân tố thuộc đặc điểm của doanh nghiệp; ii) Nhóm các nhân tố thuộc môi trường sản xuất, kinh doanh1.2.1. Các nhân tố thuộc đặc điểm của doanh nghiệpTrong nhóm các nhân tố thuộc đặc điểm của doanh nghiệp, các nhân tố thường được các nghiên cứu trong và ngoài nước đề cấp đến là: hoạt động thương mại quốc tế của doanh nghiệp; quy mô của doanh nghiệp; số năm hoạt động của doanh nghiệp; hạn chế về tài chính; và loại hình sở hữu của doanh nghiệp.Lý thuyết thương mại quốc tế cho thấy, xuất khẩu chính là kênh lan tỏa tri thức, công nghệ thúc đẩy hoạt động nghiên cứu và phát triển từ đó gia tăng năng suất của các doanh nghiệp. Để khẳng định sự phù hợp của lý thuyết lợi thế so sánh đối với sự phát triển thương mại quốc tế, Helpman (1987) [52] chỉ ra sự tăng trưởng của hoạt động xuất khẩu cũng phát huy tính hiệu quả kinh tế theo quy mô từ đó làm gia tăng năng suất của ngành. Herzer và cộng sự (2006) [53] cũng tiếp tục nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc chuyên môn hóa sản xuất các mặt hàng xuất khẩu sẽ hướng đến việc tái phân bổ các nguồn lực từ những ngành kém hiệu quả sang các ngành có hiệu quả hơn nhờ vào xuất khẩu. Trong khi đó, Romer (1986) [94] và Lucas (1988) [73] lại cho rằng hoạt động xuất khẩu là một kênh tích lũy kiến thức, tiến bộ công nghệ và tác động đến TFP. Nhờ hoạt động xuất khẩu mà các nền kinh tế được tiếp cận với các tiến bộ công nghệ mới từ đó thúc đẩy hoạt động R&D và làm tăng năng suất của doanh nghiệp.