Thuế xuất nhập khẩu ra đời là công cụ để quản lý các hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu và tạo nguồn thu cho ngân sách Nhà nước. Thuế xuất nhập khẩu là nguồn thu quan trọng của Ngân sách Nhà nước. Do đó, công tác quản lý thuế là một vấn đề cấp thiết. Tình hình vi phạm và trốn thuế xuất khẩu, nhập khẩu đang ngày càng tinh vi, phức tạp và khó kiểm soát, gây khó khăn cho công tác thanh tra, kiểm tra của các cơ quan chức năng. Việt Nam đang ngày càng hội nhập sâu rộng với nền kinh tế thế giới, hoạt động thương mại song phương và đa phương giữa Việt Nam với các nước diễn ra sôi động, cùng với đó là tội phạm và các vi phạm trong lĩnh vực xuất khẩu (XK), nhập khẩu (NK) cũng tăng lên. Nhiều vụ buôn lậu nghiêm trọng, trốn thuế với giá trị lớn; Quy mô hoạt động buôn lậu lớn và có tổ chức liên quan đến nhiều địa bàn của các đơn vị hải quan khác nhau. (Mai Thi Vân Anh, 2014). Cụ thể, tính đến ngày 15/12/2017, lực lượng kiểm soát Hải quan toàn ngành đã đấu tranh, phát hiện, bắt giữ, xử lý: 15.184 vụ vi phạm pháp luật Hải quan (giảm 1,97% so với cùng kỳ năm 2016); trị giá hàng hóa vi phạm ước tính: gần 790 tỷ đồng (tăng 89,58% so với cùng kỳ năm 2016). Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước là gần 335 tỷ đồng (tăng 95% so với cùng kỳ năm 2016). Cơ quan Hải quan đã khởi tố 51 vụ. Chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 68 vụ. (Số liệu công tác kiểm soát Hải quan, 2017). Để cải cách, hiện đại hóa hải quan cũng như đảm bảo thực hiện hiệu quả công tác quản lý thuế đối với hoạt động xuất, nhập khẩu, đòi hỏi đặt ra đối với ngành Hải quan cần nâng cao hơn nữa năng lực quản lý đối với Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.