Theo phép biện chứng duy vật bất kỳ một sự vật hiện tượng nào trong thế giới đều tồn tại trong mối liên hệ nhân quả, vì thế giới là một chuỗi liên hệ nhân quả trong thời gian dài vô tận. Các sự vật, hiện tượng luôn nằm trong quá trình vận động, phát triển không ngừng. Sự tác động qua lại, tương tác giữa các mặt, các yếu tố bên trong sự vật, hiện tượng hoặc giữa các sự vật, hiện tượng với nhau dẫn đến sự ra đời của sự vật, hiện tượng mới. Từ đó làm xuất hiện mối liên hệ nhân quả. Trong thực tiễn cách mạng nước ta, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đất nước và nhân dân ta đã đạt được những thành tựu to lớn trong công cuộc bảo vệ đất nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng đất nước đã có những lúc nước ta trãi qua một thời kỳ khủng hoảng kinh tế xã hội trầm trọng, quá trình quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta là một quá trình dài đầy khó khăn, thử thách có những giai đoạn phát triển mạnh mẽ nhưng cũng có những lúc thoái trào, có bước tiến nhưng cũng có bước lùi. Do đó, trên cơ sở phương pháp luận của phép biện chứng duy vật mối quan hệ nhân quả, việc tìm hiểu những nguyên nhân dẫn đến tình trạng khủng hoảng kinh tế xã hội nước ta trước thời kỳ đổi mới (1986) có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong giai đoạn đất nước đang đứng trước những thử thách lớn lao của thời đại, hoàn cảnh lịch sử đòi hỏi Đảng và Nhà nước ta phải không ngừng đổi mới và không cho phép mắc phải những sai lầm đã có như trước đây.