NHTM không phải được hình thành trong bất cứ điều kiện kinh tế nào. Khi nền sản xuất hàng hoá phát triển đến một trình độ nhất định, sự ra đời của NHTM là tất yếu khách quan. Đến lượt mình, các NHTM lại trở thành động lực phát triển kinh tế. Trình độ phát triển kinh tế – xã hội của một quốc gia được phản ánh rất nhiều thông qua trình độ phát triển của hệ thống NHTM nói riêng, hệ thống tài chính nói chung của quốc gia đó.