Việt Nam đã mởcửa từnăm 1990 đến nay, trãi qua hơn 20 năm với những mốc lịch sử đánh dấu quá trình hội nhập kinh tếquốc tế. Năm 2005, IMF công nhận Việt Nam chấp thuận điều VIII điều lệIMF, đây là điều kiện tiên quyết mà Việt Nam phải thực hiện để được gia nhập WTO. Tháng 12/2006 Việt Nam chính thức trởthành thành viên của WTO, điều này có nghĩa là Việt Nam đã cam kết xây dựng chính sách và thực hiện phù hợp với các qui định của WTO. Với áp lực này, Việt Nam phải gia tăng kỷcương trong việc ban hành và thực thi các biện pháp chính sách, không được tùy tiện thi hành những biện pháp hành chánh, phi thịtrường. Đồng thời, xây dựng cơsởhạtầng của nền kinh tếthị trường để đón nhận những cơhội và thách thức của quá trình hội nhập mang đến. Đánh giá quá trình mởcửa kểtừkhi gia nhập WTO, đã cho thấy Việt Nam có những thành tựu đáng ghi nhận vềtốc độtăng trưởng cao trong 2 năm 2007-2008, trởthành môi trường đầu tưhấp dẫn, thu hút nhà đầu tưnước ngoài, kết quảlà lượng vốn đầu tưnước ngoài gia tăng mạnh mẽ, thu hút lượng kiều hối gia tăng với những con số ấn tượng , đồng thời kim ngạch xuất nhập khẩu ngày càng tăng cao, tác động đến thịtrường tài chính nói chungvà TTNH nói riêng đều phát triển. TTNH đã trởthành kênh truyền dẫn lượng ngoại tệvào và ra khỏi quốc gia phục vụcho nhu cầu ngoại tệcủa nền kinh tế. Mức độmởcửa theo lộ trình ngày càng rộng hơn đòi hỏi Việt Nam phải có sựthay đổi trong chính sách quản lý và điều hành nhằm ứng phó trước những sựbiến động bất thường của các dòng vốn, cũng nhưtận dụng các cơhội do sựgia tăng dòng luân chuyển ngoại tệ đểphát triển TTNH làm cơsởcho thịtrường tài chính và thịtrường tiền tệcùng phát triển. Tuy nhiên, sau hơn 4 năm gia nhập WTO nền kinh tếcủa Việt Nam chưa được đánh giá là tăng trưởng ổn định, đồng thời TTNH còn quá sơkhai, kém phát triển. Nguồn vốn ngoại tệluân chuyển kém linh hoạt, cung- cầu trên thị trường tại nhiều thời điểm rơi vào tình trạng mất cân đối và căng thẳng giảtạo. Hoạt động quản lý, điều tiết và can thiệp cuảNHNN trên TTNH bị động, lúng túng và hiệu quảchưa cao. Năng lực quản trịrủi ro và kinh doanh ngoại tệcủa các NHTM còn chưa tương thích với nền kinh tếmởcửa. Các công cụngoại hối phái sinh sửdụng không hiệu quả. Khảnăng tiếp cận và sửdụng các công cụ phái sinh đểphòng ngừa rủi ro tỷgiá của các chủthểtrong nền kinh tếcòn rất hạn chế. Bên cạnh đó, là sựtồn tại và cạnh tranh mạnh mẽcủa thịtrường ngoại tệchợ đen, đã gây khó khăn cho việc thu hút ngoại tệvà làm giảm khảnăng cung ngoại tệcủa thịtrường chính thức, làm giảm hiệu quảcủa nguồn vốn ngoại tệ. Trước thực trạng đó, tác giả đã chọn đềtài” Phát triển thịtrường ngoại hối trong tiến trình hội nhập quốc tếvà khu vực” làm đềtài nghiên cứu luận án tiến sỹkinh tế