Khoảng vài thập niên trở lại đây, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kĩ thuật đã làm thay đổi đáng kể mọi mặt của đời sống xã hội, trong đó có lĩnh vực giáo dục. Có thể nói, thành tựu lớn lao nhất của sự thay đổi ấy trong giáo dục chính là định hư ớng dịch chuyển từ dạy học lấy người dạy làm trung tâm sang lấy ng ười học làm trung tâm. Nhiều tư tưởng, chiến lược, phương pháp dạy học mới ra đời đều xoay quanh vấn đề dạy học tập trung vào ngư ời học để khai thác tiềm năng sẵn có ở họ, tìm cách tích cực hóa người học, làm cho người học năng động hơn trong quá trình học tập, trong số đó đáng kể nhất là chi ến lược dạy học hợp tác, dạy học theo chủ nghĩa hiện sinh, dạy học kiến tạo, dạy học dựa v ào vấn đề, dạy học dựa vào dự án , dạy học dựa vào tương tác. Dạy học dựa vào tương tác là chiến lược dạy học coi trọng tính tích cực, năng động của ng ười học. Việc dạy và học được thực hiện dựa trên sự tác động qua lại giữa các thành tố của quá tr ình dạy học (các tương tác sư phạm), trong đó quan trọng nhất là sự tác độ ng giữa người học với người dạy, bạn học và môi trường dạy học. Chính nhờ vào sự tác động qua lại ấy mà giảm bớt đi đáng kể tính m ột chiều, tính thụ động của người học và vai trò của mỗi thành tố trong quá trình d ạy học đư ợc nâng lên xứng tầm với vị trí của nó. Trong quá trình dạy học hiện đại, quan hệ tương tác h ết sức được xem trọng. Xét ở góc độ nào đó, nó phải được nhìn nhận như m ột nguyên tắc then chốt của dạy học hiện đại. Tức là cho dù đối tượng dạy học là ai, nội dung dạy học là gì , thì để dạy v à học tốt được đều cần phải có sự tương tác tích cực giữa người học với các thành t ố khác. Mối quan hệ tương tác trong dạy học nói chung v à d ạy học dựa v ào tương tác nói riêng đ ã được một số tác giả trong và ngoài nư ớc quan tâm nghiên c ứu. Chẳng hạn: John Deway nghiên cứu về tương tác xã h ội và ứng dụng nó trong dạy học; L.X.Vygotsky nghiên cứu về tương tác hướng vào “Vùng c ận phát triển” của người học; N.V.Savin, T.A.Ilina, P.P.Êxipốp, Iu.K.Babanski nghiên cứu về mối quan hệ tương tác giữa người dạy – người học – nội dung trong quá trình dạy học; Guy Brousseau, Claude Comiti, M.Artigue, R.Douady, C.Margolinas nghiên cứu về lí thuy ết tình huống và quan hệ tương tác giữa người dạy và ngư ời học trong các tình 2 huống dạy học ấy (tình huống được xem là môi trường dạy học vi mô); Jean – Marc Denommé và Madelein Roy nghiên cứu về sư phạm tương tác với đặc trưng là sự tác động qua lại giữa ba thành t ố: ng ười dạy – người học – môi trường; Đặng Thành Hưng nghiên cứu về dạy học hợp tác, dạy học dựa vào tương tác và đặc biệt quan tâm tới tương tác người học – người học, tương tác nội tâm v.v Mặc d ù có nhiều tác gi ả nghiên cứu về dạy học d ựa vào tương tác v ới nhiều cách tiếp cận khác nhau, vấn đề qua n tâm khác nhau, song có th ể nói, cho đến nay vẫn chưa có một nghiên cứu nào xây dựng được khung lí thuyết ho àn chỉnh cho dạy học dựa vào tương tác. Đồng thời những biện pháp, cách thức cụ thể được đưa ra để áp dụng lí thuyết này trong th ực tiễn còn mang t ính hình th ức và rất khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện cũng như chuyển giao, phổ biến rộng rãi. Nói chung, chưa xứng tầm với một triết lí dạy học vốn rất tiềm năng này. Chính vì vậy, những nghi ên cứu ngày nay về vấn đề này phải hướ ng đến việc làm sáng tỏ bản chất của tương tác trong dạy học dựa trên những căn cứ khoa học từ các lĩnh vực nghiên cứu phụ cận của giáo dục học, trong đó quan trọng nhất l à tâm lí h ọc giáo dục và sinh lí học thần kinh v ề nhận thức; chỉ ra được các dạng tươ ng tác cơ bản và những ảnh hưởng của nó tới chất lượng v à hiệu quả trong quá trình d ạy học hiện đại . Từ đó vạch ra nh ững chiến lư ợc vừa cụ thể vừa đồng bộ, có sự phân cấp rõ ràng đ ể tiến h ành quá trình dạy học dựa vào tương tác : t ừ khung lí thuyết về dạy h ọc dựa vào tương tác phải triển khai thành những mô hình kĩ thuật dạy học cụ thể và chúng sẽ được chọn lựa để áp dụng cho phù hợp với đối tượng người học, môi trường dạy học và phù hợp với năng lực sư phạm của chính bản thân người dạy