Khi nói về thành công của việc ứng dụng hiện tượng ưu thế lai trong sản xuất nông nghiệp, đầu tiên phải nói tới ngô lai. Ngô lai – một thành tựu khoa học nông nghiệp nổi bật của thế kỷ XX – đã mang lại thành quả to lớn cho sản xuất nông nghiệp ở nhiều quốc gia trên thế giới và ở Việt Nam[39]. Năm 2012, diện tích gieo trồng ngô của Việt Nam là 1.118,3 nghìn ha, năng suất trung bình 43 tạ/ha và sản lượng là 4,8 triệu tấn [45]. Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn giai đoạn 2011 – 2020 định hướng cho ngành trồng trọt đối với cây ngô là phấn đấu đạt sản lượng 6,5 triệu tấn ngô hạt vào năm 2015 và 7,2 triệu tấn năm 2020[7]. Để thực hiện được định hướng trên và đáp ứng nhu cầu ngô ngày càng tăng ở những năm tới trong khi diện tích trồng ngô chỉ có thể tăng lên tới 1,3 triệu ha thì việc chọn tạo ra những giống ngô lai mới có năng suất cao, chống chịu tốt trên quy mô lớn sẽ là giải pháp có nhiều khả thi hơn[7]. Hiện nay, ngô lai đã chiếm khoảng 95 % diện tích gieo trồng ngô cả nước. Các giống ngô lai do Viện Nghiên cứu Ngô chọn tạo chủ yếu phục vụ cho sản xuất ở các tỉnh phía Bắc, còn các tỉnh phía Nam với 39,1 % diện tích trồng ngô cả nước, năng suất trung bình 50 tạ/ha nhưng số lượng các giống ngô của Viện nghiên cứu ngô được triển khai vào sản xuất còn rất ít. Đông Nam Bộ (ĐNB) và Tây Nguyên (TN) là hai vùng sản xuất ngô hàng hóa lớn của các tỉnh phía Nam. Năm 2012 năng suất ngô của hai vùng này đạt trung bình 51,3 tạ/ha (ĐNB-56,2 tạ/ha; TN-49,8 tạ/ha) [45]bằng 119,4% so với cả nước (43,0 tạ/ha) và bằng 103,4 % so với thế giới (49,4 tạ/ha)[155]. Hàng năm, diện tích gieo trồng ngô ở hai vùng này khoảng hơn 300 nghìn ha nhưng diện tích trồng các giống ngô lai trong nước nói chung và giống do Viện Nghiên cứu Ngô chọn tạo nói riêng mới chỉ chiếm khoảng 20 %, số diện tích còn lại được gieo trồng bằng các giống của các công ty giống nước ngoài như Mosanto, Syngenta, CP Group, Pioneer, Bioseed. với giá bán cao gấp 1,5 đến 2,0 lần giá giống của các công ty trong nước làm tăng chi phí, giảm hiệu quả kinh tế và không chủ động 2 trong việc cung ứng giống cho người sản xuất. Nhu cầu hạt giống ngô cho hai vùng Đông Nam Bộ và Tây Nguyên hàng năm khoảng 6000 tấn/năm, đây là thị trường tiềm năng cho các công ty giống cây trồng sản xuất và kinh doanh giống ngô. Tuy nhiên, yêu cầu về giống ngô ở hai vùng này đòi hỏi khá cao, giống phải có thời gian sinh trưởng thuộc nhóm trung ngày mới phù hợp với cơ cấu canh tác cây trồng có ngô, cho năng suất cao, màu hạt đẹp, lõi cứng, kháng bệnh, chịu hạn và cạnh tranh được với các giống của nước ngoài. Các giống ngắn ngày thường cho năng suất thấp không phát huy được điều kiện tự nhiên còn giống dài ngày thì không phù hợp với cơ cấu mùa vụ do đặc điểm thời tiết của vùng. Nhằm góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất thông qua việc chủ động cung cấp hạt giống giá rẻ, chất lượng tốt, tiết kiệm chi phí cho người trồng ngô ở vùng Đông Nam Bộ và Tây Nguyên chúng tôi tiến hành đề tài: “Nghiên cứu chọn tạo giống ngô lai trung ngày năng suất cao cho vùng Đông Nam Bộ và Tây Nguyên”