Di tích lịch sử – văn hóa là tài sản quý giá của cộng đồng các dân tộc Việt Nam và là một bộ phận của di sản văn hóa nhân loại, có vai trò to lớn trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước của nhân dân ta. Để bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, đáp ứng nhu cầu về văn hóa ngày càng cao của nhân dân, góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và đóng góp vào kho tàng di sản văn hóa thế giới, đồng thời tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước, nâng cao trách nhiệm của nhân dân trong việc tham gia bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa [40, tr.7]. Vùng đất Trường Yên là nơi phát tích của ba triều đại nhà Đinh, nhà Tiền Lê và khởi đầu nhà Lý (tính từ vua Đinh Tiên Hoàng đến vua Lý Thái Tông trong lịch sử). Hoa Lư là kinh đô đầu tiên của nhà nước phong kiến Trung ương tập quyền ở Việt Nam. Với diện tích tự nhiên 21.40 km², dân số có 3.787 hộ, 11.787 khẩu, toàn xã có 16 thôn [7]. Với tổng số 49 di tích lịch sử văn hóa, trong đó có 23 di tích đã được xếp hạng với 15 di tích cấp Quốc gia (3 khu di tích được xếp hạng cấp Quốc gia đặc biệt) và 8 di tích cấp tỉnh. Hệ thống di tích này hàm chứa những giá trị về lịch sử, văn hóa, khoa học và nghệ thuật kiến trúc, là những chứng tích vật chất xác thực, phản ánh sinh động lịch sử lâu đời, truyền thống văn hiến của người dân Trường Yên và có vị trí, vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa cộng đồng dân cư.